Dizyèm epizòd
3 mwa apre…
Bondye pa konn bay pèn san sekou. Depi ou gen pasyans, pwoblèm ou yo gen pou rezoud. Soufri pou tan ou ka soufri zanmi mwen, yon jou kanmèm, wap delivre. Sa fè twa mwa depi Nido pa pran nouvèl Sacha. Gras ak bon zanmi li Djeri, li te rive rejwenn bon sans li. Li pa’t janm lage li. Aprè yo te fin soti lopital, Djeri te rete trè fidèl e pi fidèl pase avan lè yo te zanmi. Tout bagay te fin regle antre mesye yo. Men sa k te rive antre yo yon jou :
Pandan yo t’ap mache ansanm, Djeri te mande Nido
-Ou pa janm wè Maks?
-Non epi se enposib pwiske misye lage li Brezil.
-Tèt chaje ! Tout jèn yo prèske fin kite peyi a nan zafè Brezil sa a. Se pa ti kòb non ou peye pou’w fè vwayaj sa a Nido.
-Ebyen, se kòb yo genyen. Gen moun ki vann tè, sa k vann machin, lòt ki plane kay e vann tout byen jis pou yo ka kite peyi a.
-Men finalman ki avni Ayiti paske lespwa tout tijèn se kite’l pou al chache yon lavi miyò. Ki mal Ayiti fè pou l’ap sibi tout mal sa yo ?
-Jan moun yo di’l la, Bondye sèl ki konnen paske prèske tout moun ki di yo pral chanje sa, se lavi pa yo ki chanje. Se sa ki fè chak ayisyen bezwen chanje Ayiti.
-Si’m byen konprann, se nan lide pou yo chanje vi yo?
-A! se pa sa m di non, men si se sa ou wè konnen se sa.
Djeri teke Nido nan tèt epi li ri. Sanzatann, Nido gade Djeri, li di:
-Djeri…èske’w padone m vre pou sa k te rive antre nou an ?
-Wi, e mwen menm tou se kesyon sa a map poze.
-Mwen padone’w. E franchman, si se pa’t ou menm, m pa konn ki valè dega m te ka fè. Anpil moun ap di m te konn ap mache touni. E ou pat janm fatige pran pasyans avè’m.
Djeri bese tèt li, li di Nido.
-Pa kontinye Nido, w’ap fè’m kriye. Tanpri,…se te jis pou’m te montre’w ke ou se bon patnè’m.
- Mèsi anpil Djeri.
- Ou menm tou Nido.
Zanmitay? Sèl 2 bon zanmi ki pou ta eksplike’w. Gen zanmi nan bouch, zanmi nan pòch, zanmi okazyonèl. Gen zanmi pou zanmi, zanmi pase zanmi, zanmi kot zanmi. Gen zanmi ki pi fidèl pase yon frè, yon sè. Gen zanmi ki pi enpòtan pase richès paske byen ka kite’w nan yon sèl kout zeklè 12 janvye 2010.
Gen moun tou ki bliye fanmi yo poutèt zanmi, sila ki prè pou kraze tout relasyon ak fanmi yo poutèt yon grenn zanmi. Kilès ki ta di Djeri ta retounen bò kote Nido konsa? Kilès ki ta di Djeri ta pran swen Nido konsa? Yon nèg ki te fin rele’w nan leta tèlman li pa’t ka rezoud ti pwoblèm li avèk ou. Antouka papa, li te padone li, e se sa ki pi enpòtan.
Pandan yo nan wout la, Nido kontre ak Nadine. Manmzèl sezi wè Nido paske li konnen li te malad. L’ap souri men Nido rete byen deside. Djeri menm pa gade manmzèl menm?
Li apwoche mesye yo, li salye yo e pi li mande Nido.
- Kòman ou ye Nido? Sa fè lontan m pa wè’w wi.
- Ebyen mwen la wi gras ak Dye. E ou?
- Mwen la wi. Ou konnen, n’ap gade san pran. M wè’w byen anfòm papa.
Djeri ap ri anba anba, li fè yon ti deplase paske li sispèk konvèsasyon an ka vire. Nido ki konprann tou, pare li pi byen pou pale ak Nadine.
- Ou twouve ke mwen anfòm? Si ou di sa ak tout kè’w, m remèsye ou.
- Mesye, m kontan wè’w anpil wi Nido.
- Mwen tou, e m pa kwè kontantman mwen an pi fò pase pò’w la. Paske’m pa’t panse rewè lavi ankò, men Bondye pi fò.
- A wi li pi fò.
Nadine souke zepòl li. Nido pa sispann gade li nan je tankou lòt la te di: Cheri mwen renmen tout manti’w te banm yo. Sam pi renmen an se lèw te dim ou renmenm nan. Nadine ki pa jwenn anyen pou ajoute, fè konklizyon:
- Ebyen, mwen panse n’ap rewè ankò, pa vre.
- M ret kwè sa paske se la a nou ye.
- Ou pa gen telefòn? Mwen t’ap bò’w nimewo’m epi’w ta rele’m.
- Non, m pa sèvi ak telefòn ankò pou yon ti tan. Men m panse n’ap rekwaze yon jou konsa.
- Dakò. Pase yon bon fen jounen.
- Ou menm tou Nadine.
Nido pran tan li pou gade Nadine ki raple. Aprè yon mèt, li vire gade Nido ak yon souri san parèy. De bwa bòzò a kwaze l’ap kontanple Nadine. Fò’w ta la pou’w wè kòman Djeri ap gade Nido tou. Djeri rele misye pou li di li:
- Yow, ou genlè bliye kote’w soti?
Nido ri, li souke tèt li, l’apwoche Djeri pandan l’ap di li:
- Si’m di’w yon bagay ou pap kwè’m.
- Kisa li ye a la menm? Djeri mande.
- Rezon ki te fè’m pran tan ap gade li a se paske m wè nan zye li Sacha k’ap pale lè’m te fèk rankontre li.
Onzyèm epizòd
- Kisa’w di’m la a Nido?
- Anyen non, se te jis yon lide mwen t’ap fè de Sacha.
- Mwen ta swete sa. Di’m pito se te yon vizyon paske moun sa a pa egziste ankò.
- Ou kwè sa Djeri?
- E kisa’w te vle mwen kwè la menm?
- Non, se te jis yon kesyon.
- Sèlman, jou mwen ta...bon, prefere mwen pa di anyen.
Djeri gentan pran Nido depi anlè. Antouka, se li ki ka di kisa li te pran pou retire viris sa a nan san Nido. Sèlman, moun pa pale nan zafè de moun ki damou. Wa wont! Mèwi, w’a wont frè’m paske koze damouklès sa a ka lakoz yon nonm enmi’w jis nan simityè. Banm pran yon ti souf...
Bon, men pwoblèm...
Menm ti kote a ankò: nan Bibliyotèk la. Nido ki renmen fè lekti toujou sonje randevou sa a. Men pandan li byen lwen nan yon lekti, gen yon moun ki antre anndan an li pa menm prete atansyon ak sa. Kilès menm?
- Bonswa Nido, moun lan di.
- Bonswa, Nido reponn, o ou fèm sezi wi. Sa w’ap fè la a? Se pa yon abitid kanmèm.
- Awi, men de jou an jou, m’ap konprann enpòtans lekti. San mwen pa pote atansyon, mwen wè mwen vin renmen fè sa. E ou se youn nan moun ki ankouraje mwen anpil.
- Bon, mwen flate men se nòmal paske tout jèn ta dwe renmen fè lekti. Se youn nan mwayen pou’w konnen anpil bagay san’w pa bezwen deplase. Nan yon bibliyotèk, se tout yon mond ki egziste, Ou ka vwayaje nan peyi ou vle, san’w pa bezwen ni paspò ni viza.
- Waw! Ou vrèman adikte nan liv. Kòman ou fè konnen tout bagay sa yo?
- Bon, kòm mwen sot di ou, liv se yon sous konesans. Depi ou entèrese ak sa, ou ka konnen plis pase’m. Plis ou li, se plis ou konnen. E plis w’ap konnen, se plis w’ap konprann.
- C’est tellement beau de t’entendre parler.
Nido di nan panse li: Du français, ça commence. Kòm li wè konvèsasyon vle vire, Nido ap eseye detounen li.
- Di’m non Nadine, ou pa pran nouvèl Sacha?
Avèk jès vag, Nadin reponn:
- Non, mwen pa tande li non, sa fè trè lontan. Yo menm t’ap di li pral marye.
Woy! Kè Nido manke bloke.
- Kisa’w di la a? Se pa vre?
- E menmsi se pa ta vre?
- Sa pa regade ou.
Nido ki santi li fwase Nadin kouri reprann bon sans li.
- Eskize’m wi si’m pale yon ti jan dwòl. Se jis mwen santi nouvèl ou a twouble lespri mwen. E ou byen konnen ki efè sa ka fè.
- Se pa anyen. Mwen konprann reyaksyon ou yo. Se nòmal. Li pa fasil pou’w jere yon sitiyasyon konsa. Men mwen ou menm, mwen t’ap fè lòt plan paske franchman l’ap difisil pou’w ta rewè Sacha ankò Nido.
- Se pa rewè li ki enpòtan Nadin. Pou moman sa a, mwen vle konnen li egziste. Ke li marye, sa pa deranje’m, men lesansyèl, mwen vle tande bòn nouvèl de li nan fwaye li. Se pa satisfezan men omwen sa kore kè mwen. Pafwa, ou pa ka rive konvenk yon fi de santiman ou pou li, men sa pa anpeche ou swete bonè pou li ak moun li estime ki ka rann li pi ere nan lavi li.
Nadin fè yon ti gade Nido nan je pandan li mete men nan machwè li. Li di:
- Mwen konprann ou Nido, e pafwa tou, moun ou konn renmen an se pa li ou chwazi.
Move chwa se youn nan rezon ki ka fè’w soufri anpil.
Nido souke tèt li, li di:
- Mwen aksepte e se sa ki fè mwen p’ap chwazi ankò.
Nadine etone, li mande li.
- Poukisa?
- Paske mwen pa wè lòt fi ki ka ranplase li. E mwen pè remete yon lòt imaj nan lesprim konsa.
- M ka konprann ou echwe men sa pa vle di pou’w pa kontinye eseye Nido.
- M’ap di’w 2 bagay. Premyeman mwen pa echwe, mwen te fè yon eksperyans ki ban mwen yon matirite. Dezyèman, mwen p’ap kontinye eseye yon bagay ki ka fè’m pèdi lavi mwen. Mwen kwè ke li lè li tan pou’m pran lavi mwen an men. Mwen vin konprann ke gen de bagay ou pa kouri dèyè yo. Se kòmsi se kous w’ap fè ak lonbraj ou.
- Dakò, se byen si se ak lonbraj ou w’ap fè kous.
- Kòman sa ? Ou pa ka genyen lonbraj ou nan kouri.
- Egzakteman! Sa ‘w dwe fè se mache ak lonbraj ou paske lonbraj ou se ou menm.
- Kidonk, kisa’w vle di?
- Se limyè solèy la ki fè lonbraj ou ka egziste. Men se renmen ki ka fè yon moun tounen lonbraj ou. E si lonbraj sa a ta la gras ak limyè solèy renmen?
12 epizòd
Nido poko fin kwè sa li tande a. Genlè l’ap reve toujou. Nadin sanble pa pou jwèt, li tounen pou bon. Dayè pa gen anfas menm. Sacha pa la, anplis manmzèl pa bay Nido regle aryen pou li. Sitou Nido vin anfòm: bo ti gason devan lasosyete. Nadin sanble yon malfini k’ap desann pou depoze lapat sou Nido. Gade jan l’ap gade tinèg la. Nan jan Nido fè figi li la a, Nadin pa espere jwenn yon bon reyaksyon non. Annou swiv…
Dèfwa, lonbraj ou konn pi piti pase kò’w. E lòt fwa tou, li konn pi gran. Se trè difisil pou’w konnen kilès ki se vrè a.
Ou ka vin pi klè Nido ? Nadin mande li.
Nido gade Nadin avèk anpil trandrès. L’ap souri e je li pa janm bat. Anfen, li di Nadin.
Poukisa ou vle yon jwèt konsa Nadin ?
Ki jwèt Nido ? Mwen renmen’w ak tout kè’m, menmsi ‘m konnen l’ap difisil pou’w kwè nan santiman mwen.
Se pa enpòtan Nadin. Moman an mal chwazi.
E ou panse w’ap jwenn yon lòt ankò ?
Sof si Bondye pa ta gran. Mwen kwè ak tout kè’m ke dezi mwen yo nan volonte li.
Dakò. Ou vle fè’m konprann ke gen lespwa pouw retounen ak Sacha menmsi li marye ?
Men m pat janm di’w mwen kite Sacha. Se li menm ki pati san li pa menm di’m sa. Petèt, li ka gen yon rezon ke’m pa konnen men sa pa retire anyen nan santiman mwen pou li. Mwen toujou renmen li.
Nadin santi li vekse. Sacha zonbifye ti konpè a. Nadin di Nido.
Ou vle konnen poukisa Sacha pa’t di’w li t’ap pati Nido?
Wi, sof si se pa yon istwa ou pral envante pou’w fè’m reziye tounen avèk ou.
Dakò. Randevou dimanch maten aprè legliz.
Poukisa se jis dimanch, jodi a nou vandredi?
Paske’m pral mande Bondye padon avan mwen devwale’w yon sekrè.
Nido vin yon ti jan krenn, e sa fè li plis ta anvi konnen rezon an. Yo tonbe dakò sou randevou a. Se konsa sa te fini nan jou a.
Tèt chaje!!!
Nou nan mèkredi. Sa fè 3 jou depi Nadin te fin rakonte Nido rezon ki fè Sacha pa’t dil anyen lè li t’ap pati. Toujou menm ki kote li abitye pran ti frechè li a, Nido ap repoze li. De tanzantan, kèk pawòl Nadin te di ap fè aparisyon nan lespri li. Nan menm moman an, Djeri vin ap parèt. Li salye misye epi li chita kote li a. Koze tonbe pale. Aprè kèk minit konsa, Djeri mande Nido:
- Ou tande nouvèl m tande a?
- Ki nouvèl?
- A monchè! Se pa paske’m te fè 3 jou deyò pou’w panse’m pa branche non.
- Mwen poko konprann ditou de kisa w’ap pale la a Djeri franchman.
- Bon, banm dirèk. Kijan ou te resevwa nouvèl ke Sacha pral marye?
- Tankou tout nouvèl?
- Kòman tankou tout nouvèl la? Koulye a ou bezwen kòmanse ap banm manti, pa vre?
- Mwen pa manti, men mwen ap evite pale de Sacha jis pou’m ka santi mwen pi lib.
- Abon, gen yon nouvèl ki fèk tonbe la a. Sèlman pinga se menm jan ak lè yo te di fontyè ant Sendomeng ak Ayiti a te fèmen an.
- Kòman sa? Ou di’m 2 bagay mwen pa ka konprann.
- O, eskize’m, m bliye si’w pa konn fè nouvèl. Pou’m retounen avèk ou sou latè, mwen vle di’w ke ou finalman pran yon desizyon k’ap bon pou ou.
- Poufff! De tout fason, se pa fasil. Sepandan se sa ki bon pou moman sa a.
- Pa di’m se jalouzi ki fè’w pran desizyon sa a non. Souvan, desizyon ki pran nan jalouzi pa dire non tibway. Fò’w reflechi wi.
- Ou pa bezwen pè Djeri. Mwen deside pou’m pa fè tenten ankò pou Sacha paske gen anpil lòt bagay ki pi enpòtan pase sa. Chak jou k’ap pase, m’ap vin pi saj achak fwa m’ap panse ak erè mwen te fè. Mwen pran chak minit pou yon kado.
Djeri rete byen serye li di:
- Nido le sage. Sak ta di sa?
- Se lavi Djeri. M pa ka kontinye jere pwoblèm sa yo ankò. Sa sifi pou mwen.
- Dèfwa tou Nido, se nou menm wi ki konn mete tèt nou nan pwoblèm. Poukisa’w te bezwen al twonpe Sacha ak Nadin?
- Djeri, istwa sa a pase, dakò?
- Wi, li pase men konsekans yo la toujou.
- Kidonk, ou kontan nan pèn mwen?
- Wi,mwen kontan paske m pat janm sipòte’w.
Nido frape janm Djeri li di li:
- Zanmi’m, ann kite sijè sa a pou nou pa ouvè yon plè ki deja fin geri. Banm rakonte’w kisa Nadin te dim pito sou pati Sacha a.
- Kisa? Nadin? An ou toujou nan tifi sa a toujou Nido?
- Non, non, se pa sa’w panse a. Si te gen yon timye ant mwen menm ak Sacha li te patisipe. Sou baz sa a mwen fè sa’l dim nan konfyans.
- E kisa li di’w menm Nido?
Nido ranje kò li pou’l pale. Li kòmanse konsa.
- Monchè, depi lontan m te remake sa. Manman Sacha te toujou pran pòz li pa gen pwoblèm avèk mwen. Poutan Nadin aprann mwen ke se pou tèt mwen yo fè Sacha pati. Ou imajine’w Djeri?
Aswiv...
lundi 12 octobre 2015
vendredi 2 octobre 2015
Nido nan pwoblem
Nevyem epizòd
Kou sou kou. Pwoblèm sou pwoblèm. Traka sou traka. Jan yo di’l la, dyak sou dyak! Chak fwa Nido pral jwi yon ti moman, mesye pwoblèm toujou parèt devan li pou met baryè. Sacha genlè pa sou bay vag menm, malgre li te deside fè yon kraze kite sa ak mizè li t’ap fè malere a pase. Eske Nadin ta vin gate bagay la la pou jan tigason gen bil pou’l peye? Nou toujou pa konnen, paske nou la pou nou swiv. Kite mele nou nou fache, dayè pwoblèm Nido pa pwoblèm nou. Gad sa ki rive negwo a.
Lè Sacha retounen bò kote Nido aprè li fin pale ak Nadin, manmzèl bay yon kokenn chenn souri san parèy ki fè li reyone tankou solèy douvan de boul je Nido. Misye pa sispann griyen ti dan li yo, kwake kè li toujou ap kase paske li konnen li anafè. Wou! Sispens! Nido pa ka tann ankò pou li poze Sacha kesyon:
- Kisa ki fè kè’w kontan konsa a Cha?
- Kè’m kontan, se tou. Ou pa konn gen kè kontan tou ou menm?
- Wi, men mwen toujou di poukisa. Kontrèman la a, ou pa di kisa ki fè sa.
- Bon, mwen kenbe sa sekrè pou mwen.
- Ale Sacha, poukisa w’ap fèm sekrè a la?
- Paske se dwa mwen pou’m fèw sekrè. Dat ou t’ap fèm sekrè tou, koulye a ou wè konsekans yo?
- Waw! Sacha ou p’ap fin ak koze sa a?
- M’ap fini ak li lè mwen fini ak ou.
- E kòman ou konte fini ak sa?
- Nan sekrè sa a ke’m genyen an.
Nadin reparèt e li di Sacha.
- Bon, mwen ale wi. M’prèske an reta nan sèvis Legliz la.
- Ale non sèvant. Ou tèlman sou levanjil sèjousi, sim te tankou’w m te delivre deja.
- Kòman sa ou te delivre deja a?
- Paske m t’ap li 17 sòm dèyè Nido pou’m fè’l peye tout sa li te fè’m.
- Ouf! Tèt ou pa bon ou menm.
Nadin vire lale. Ki nouvèl sa menm ki rechofe kè Sacha konsa a? E pouki li kenbe sekrè a pou Nido? Petèt pou’l fè’l kontinye soufri...Konsa tou...Bon banm pa pale koze moun yo papa. Men omwen, Nido konnen ke se pa pitit la Sacha konnen li genyen. Se konsa wi jounen an te fin pase ant mesye dam yo. Babay e byenveni nan yon lòt koulè solèy.
Pwoblèm yo chanje katye
Maten an byen bonè Nido abiye li tankou yon kòk gagè nan gran lakou Mapou. Ton sou ton, eskini pa gen pase li. Dènye jou sa yo, pye pantalon tounen manch chemiz. Manch chemiz tounen chosèt. Tout ti bway sou frechòp. Dan sere, sousi kadnase. Tou dwat tankou lèt I nan pitimi ki fin mi. Pou jan’m wè pantalon sa a sere la a, genlè se lwil maskriti y’ap pase nan kakonn pye misye pou retire li. M ta di yon bagay konsa sou Fesbouk, like t’ap fè kenken jis yo bloke’m. Bon, kite koze pran pawòl. Men nonm lan...
Rive li rive devan baryè kay Sacha a, se te menm moman an, li wè 2 malèt k’ap soti nan men jeran an. Koumantchouboulout! Sak pral gen la a? Sacha k’ap kite peyi a. Rete!
- Kòman? Kòman...? m pa konprann.
- Se ou ki mèt kay la koulye a? Jeran an mande li.
- Non, men kisa ki...ooo apa m wè Sacha byen fre. Ki kote li prale la a? Nan joune lanmè oubyen nan plaj?
- M pa ka di’w men sèl sa’m konnen sèke ni plaj la ni lanmè a tout se dlo. Nan yon sans, ou pa twò lwen non paske li pral lòt bò dlo.
- An an, se poutèt sa Sacha t’ap ri lòdjou a avè’m nan? Se sekrè a sa? Oke,....(vwa Nido chanje) oke... pa gen pwoblèm.
Sacha pa’t gentan wè Nido. Misye tou chape poul li papa. Gen de batay w’ap mennen se vag ou bay paske’w deja pèdi. Yo di gen kou, men gen kou pase kou. Lavi a pap di’w men li chaje sipriz pou ou wi. Ti tonton an fin pase tout mizè sa yo nan sipòte tout kalite malonèt ak desepsyon epi pou se sa li jwenn. Antouka Nini Dodo, ou peye sa’w te fè, reziye’w zanmi pa’m.
Gade yon lòt sipriz ankò!
Djeri resi kwaze ak Nido. Sa fè lontan en? Ebyen, mond lan se yon kase tounen li ye wi. Se la a nou tout ye. Ou te mèt jis Lachin, mwen an Almay, se la a nou ye wi. Pa gen lwen, pa gen distans paske nou anba menm solèy. Se menm syèl la ak tè a wi. Aw te panse menm? Djeri ka fre tou men pa pase Nido: debès!
- Sa kap fèt Nido?
- Nou la wi. Nido reponn tou piti, tèt atè chita sou yon vye wòch kèlke mèt avan lakay li.
- Di’m non zanmi’m sa kapfèt?
- Ebyen, nèg ap konte pwoblèm.
- O ki pwoblèm sa ? Apa’m wè je’w tou wouj, ou pa’t dòmi yè swa?
- A, w’a pase ‘m nan betiz monchè. Ou byen konn pwoblèm mwen.
- Bon,...eee. banm wè:...Sacha?
- Egzakteman...se li menm, menm li menm nan.
- Tèt chaje. Ti kòmè sa a ap fin chifonnen’w nèt.
- Chifonnen sèlman? Alèkile la a se nan dlo wi mwen ye ap neye. Tonisboulit mwen, se mwen ki mwen an wi. 18 premye lo, mwen m pa ka pa milyonè menm. Jan’w wè’m lan se pa konsa map rive. Respè pou ou blak. Yès!
Bouch Djeri rete tou ouvè ap gade Nido k’ap pale. Eske sa’m sispèk la se sa? Eske sa m’ap tande a se sa tout bon vre? Si yon bagay konsa ta fèt, konnen se pa pwoblèm sèlman Nido pral jere la a.
- Nido? (Djeri di li)
- Nido wi... (bwèt, zonbi dans le pays).
Djeri mete 2 men sou tèt, li kanpe epi li kòmanse repete.
- Woy! Nido fou pou Sacha mesye! Nido fou. Woy! Nido fou! Rete, Nido fou. Kisa? Nido fou. O? Pou fanm wi papa!
Aswiv...
Jerome Dorsonne Emerson
Kou sou kou. Pwoblèm sou pwoblèm. Traka sou traka. Jan yo di’l la, dyak sou dyak! Chak fwa Nido pral jwi yon ti moman, mesye pwoblèm toujou parèt devan li pou met baryè. Sacha genlè pa sou bay vag menm, malgre li te deside fè yon kraze kite sa ak mizè li t’ap fè malere a pase. Eske Nadin ta vin gate bagay la la pou jan tigason gen bil pou’l peye? Nou toujou pa konnen, paske nou la pou nou swiv. Kite mele nou nou fache, dayè pwoblèm Nido pa pwoblèm nou. Gad sa ki rive negwo a.
Lè Sacha retounen bò kote Nido aprè li fin pale ak Nadin, manmzèl bay yon kokenn chenn souri san parèy ki fè li reyone tankou solèy douvan de boul je Nido. Misye pa sispann griyen ti dan li yo, kwake kè li toujou ap kase paske li konnen li anafè. Wou! Sispens! Nido pa ka tann ankò pou li poze Sacha kesyon:
- Kisa ki fè kè’w kontan konsa a Cha?
- Kè’m kontan, se tou. Ou pa konn gen kè kontan tou ou menm?
- Wi, men mwen toujou di poukisa. Kontrèman la a, ou pa di kisa ki fè sa.
- Bon, mwen kenbe sa sekrè pou mwen.
- Ale Sacha, poukisa w’ap fèm sekrè a la?
- Paske se dwa mwen pou’m fèw sekrè. Dat ou t’ap fèm sekrè tou, koulye a ou wè konsekans yo?
- Waw! Sacha ou p’ap fin ak koze sa a?
- M’ap fini ak li lè mwen fini ak ou.
- E kòman ou konte fini ak sa?
- Nan sekrè sa a ke’m genyen an.
Nadin reparèt e li di Sacha.
- Bon, mwen ale wi. M’prèske an reta nan sèvis Legliz la.
- Ale non sèvant. Ou tèlman sou levanjil sèjousi, sim te tankou’w m te delivre deja.
- Kòman sa ou te delivre deja a?
- Paske m t’ap li 17 sòm dèyè Nido pou’m fè’l peye tout sa li te fè’m.
- Ouf! Tèt ou pa bon ou menm.
Nadin vire lale. Ki nouvèl sa menm ki rechofe kè Sacha konsa a? E pouki li kenbe sekrè a pou Nido? Petèt pou’l fè’l kontinye soufri...Konsa tou...Bon banm pa pale koze moun yo papa. Men omwen, Nido konnen ke se pa pitit la Sacha konnen li genyen. Se konsa wi jounen an te fin pase ant mesye dam yo. Babay e byenveni nan yon lòt koulè solèy.
Pwoblèm yo chanje katye
Maten an byen bonè Nido abiye li tankou yon kòk gagè nan gran lakou Mapou. Ton sou ton, eskini pa gen pase li. Dènye jou sa yo, pye pantalon tounen manch chemiz. Manch chemiz tounen chosèt. Tout ti bway sou frechòp. Dan sere, sousi kadnase. Tou dwat tankou lèt I nan pitimi ki fin mi. Pou jan’m wè pantalon sa a sere la a, genlè se lwil maskriti y’ap pase nan kakonn pye misye pou retire li. M ta di yon bagay konsa sou Fesbouk, like t’ap fè kenken jis yo bloke’m. Bon, kite koze pran pawòl. Men nonm lan...
Rive li rive devan baryè kay Sacha a, se te menm moman an, li wè 2 malèt k’ap soti nan men jeran an. Koumantchouboulout! Sak pral gen la a? Sacha k’ap kite peyi a. Rete!
- Kòman? Kòman...? m pa konprann.
- Se ou ki mèt kay la koulye a? Jeran an mande li.
- Non, men kisa ki...ooo apa m wè Sacha byen fre. Ki kote li prale la a? Nan joune lanmè oubyen nan plaj?
- M pa ka di’w men sèl sa’m konnen sèke ni plaj la ni lanmè a tout se dlo. Nan yon sans, ou pa twò lwen non paske li pral lòt bò dlo.
- An an, se poutèt sa Sacha t’ap ri lòdjou a avè’m nan? Se sekrè a sa? Oke,....(vwa Nido chanje) oke... pa gen pwoblèm.
Sacha pa’t gentan wè Nido. Misye tou chape poul li papa. Gen de batay w’ap mennen se vag ou bay paske’w deja pèdi. Yo di gen kou, men gen kou pase kou. Lavi a pap di’w men li chaje sipriz pou ou wi. Ti tonton an fin pase tout mizè sa yo nan sipòte tout kalite malonèt ak desepsyon epi pou se sa li jwenn. Antouka Nini Dodo, ou peye sa’w te fè, reziye’w zanmi pa’m.
Gade yon lòt sipriz ankò!
Djeri resi kwaze ak Nido. Sa fè lontan en? Ebyen, mond lan se yon kase tounen li ye wi. Se la a nou tout ye. Ou te mèt jis Lachin, mwen an Almay, se la a nou ye wi. Pa gen lwen, pa gen distans paske nou anba menm solèy. Se menm syèl la ak tè a wi. Aw te panse menm? Djeri ka fre tou men pa pase Nido: debès!
- Sa kap fèt Nido?
- Nou la wi. Nido reponn tou piti, tèt atè chita sou yon vye wòch kèlke mèt avan lakay li.
- Di’m non zanmi’m sa kapfèt?
- Ebyen, nèg ap konte pwoblèm.
- O ki pwoblèm sa ? Apa’m wè je’w tou wouj, ou pa’t dòmi yè swa?
- A, w’a pase ‘m nan betiz monchè. Ou byen konn pwoblèm mwen.
- Bon,...eee. banm wè:...Sacha?
- Egzakteman...se li menm, menm li menm nan.
- Tèt chaje. Ti kòmè sa a ap fin chifonnen’w nèt.
- Chifonnen sèlman? Alèkile la a se nan dlo wi mwen ye ap neye. Tonisboulit mwen, se mwen ki mwen an wi. 18 premye lo, mwen m pa ka pa milyonè menm. Jan’w wè’m lan se pa konsa map rive. Respè pou ou blak. Yès!
Bouch Djeri rete tou ouvè ap gade Nido k’ap pale. Eske sa’m sispèk la se sa? Eske sa m’ap tande a se sa tout bon vre? Si yon bagay konsa ta fèt, konnen se pa pwoblèm sèlman Nido pral jere la a.
- Nido? (Djeri di li)
- Nido wi... (bwèt, zonbi dans le pays).
Djeri mete 2 men sou tèt, li kanpe epi li kòmanse repete.
- Woy! Nido fou pou Sacha mesye! Nido fou. Woy! Nido fou! Rete, Nido fou. Kisa? Nido fou. O? Pou fanm wi papa!
Aswiv...
Jerome Dorsonne Emerson
Nido nan pwoblem
Uityèm epizòd
Bagay yo genlè vle chanje pou Nido vre. Antouka, n’ap sib...
Mezanmi, lè Nido vire gade dèyè, li wè Sacha. Byen fre, pi bèl pase li nan pwen. Kè Nido kòmanse bat tankou manch pilon k’ap pile dire nan lane 1998 nan lakou Lyankou. De pye malere a ap tranble, madmwazèl la...kiyès ankò a? Banm wè! Oke, Nadin...pran plezi li nan obsève tout ti jès Nido. Lè fini aprè, pou l’al rakonte Sacha kòman tibway la t’ap kankannen devan dife bote li. Konsa yo ye medam sa yo, pito’w pa tande blag fanm ap fè sou gason, sa ka bò’w regrè pou’w pa janm koze ak yo. Bondye fè’m pa ladann ankò papa. Pwoblèm kanmèm pou Nido.
Men kòman sa ye ant mesye dam yo:
- Bonjou Sacha, Nido di li men li pa ka gade li nan zye.
- Bonjou Nido...ou anfòm?
- Bon, pa tèlman. E ou menm?
- Mwen la sof ke m’ap santi’m byen lè’w fin eksplike’m pouki rezon ou te fè sa’w te fè Nadin lan.
Nadin gentan kouri di:
- A, Sacha, bay bagay sa a vag dakò. C’est le passé.
- Wey ou menm, ou pa janm pa nan kraze kite sa.
Kèt! Sa Nido te panse a genlè se pa sa. Sacha toujou nan kreye pwoblèm. Nadin di Sacha:
- Ebyen Sacha m’ap vini mwen pral fè yon apèl la a.
- Yon apèl? Anndan bibliyotèk la pa gen siyal?
- Genyen wi men gen twòp reseptè, ou konprann.
Nadin ri epi li soti kite 2 anmourèz yo nan patiraj yo. Ala koze papa se lè moun damou, yo pa ka kite vre. M! Se la pou’w ta ye pou’w tap gade fim sa a. Dyalòg la kontinye...
- Sacha cheri, mwen konnen mwen fè’w sa ki mal men m’ap mande’w padon paske m pat dwe fè sa vre. Ou te montre’m ou fidèl twòp poum te rive twonpe’w konsa. M konnen ke’w pap ka bliye sa men omwen, banm chans mwen pou’m rekòmanse e m pwomèt ou m pap fè erè sa a ankò.
- Ou kwè sa Nido?
Nido kouri mete ajenou devan Sacha. Sacha ri, epi li di misye:
- M konn jès sa yo Nido, yo pa ka konvenk mwen, dayè desizyon mwen ap trè senp e trè kategorik avèk ou.
Nido entèwonp li pou l kesyone li.
- Avan sa Sacha, mwen ta renmen ou di ak bouch ou ke’w padone’m avan ou enpoze’m yon kondisyon.
Sacha vire tèt li lòt bò epi souke li, li gade ti tonton an li di:
- Wi, Nido mwen padone’w.
Nido fè pou’l kouri anbrase li, manmzèl estope li ak men dwat li. Li kòmanse balanse lendèks li pou’l ba l yon pinga.
- Atansyon! Atanson!
- Men sak pase Sacha, se mwen Nido wi.
- Mwen pa avèg ni m pa soud, e m gen tout nam mwen sou mwen.
Nido ki te prèske rive sou Sacha, fè yon ti bak epi li chita nan menm plas la ak bouch li tou louvri. Ecoutez madame la moraliste!
- Mwen padone’w pou sa’w fèm nan men sa pa vle di ke m pral kite tou vid pou’m peye konsekans yo.
- Men Sacha....
- Shuuutttt! Tande’m byen
E eey! Ala de pwoblèm lè’w antò konpè. Ti jennonm lan fèk tanmen ap pèdi plim wi la a. Banm kontinye tande.
- Ou te twonpe’m men m pa konnen depi kilè ou te kòmanse ni kisa ki te rive ant ou menm ak moun ou te twonpe’m lan. Kidonk, m’ap pran anpil prekosyon avèk ou pou’m pa viktim 2 fwa.
- Men m pa gen anyen Sacha. Kòmsi’w vle di’m....(Nido pa kontinye)
- Egzakteman sa’w panse a. Dayè m pa konnen konbyen fwa sa te rive’w te antre nan relasyon ak li, e m inyore si’w te pwoteje. Anplis, li ka menm posib pou’w fi sa a tonbe ansent.
Woy! Men koze a, men pawòl la, men bonm nan, men nouvèl la, men machandiz la, men dosye a, men chay la Senyè papa souple, sove Nido. Gad’on doulè.
Nido bese tèt li, demen nan figi li sèvi li mouchwa pou retire swè estrès ak latranblad. Antouka, se pa Molè ki te bay nouvèl sa a. Nan doute doute, kesyone, analize, fouye, gen anpil sekrè ki ka devwale san zatann. Se sa ki fè li toujou bon pou’w konnen ke tout sa w’ap fè ka swiv ou. Sacha fèk gen yon zèl kat ki file, yon zèl kat ki mande reflechi avan Nido mize. Pandan y’ap pale konsa, Nadin vin reparèt tou cho tou bouke li di:
- Eskizem wi Nido...Sacha m gen yon niouz pou ou, bagay malè.
Bagay yo genlè vle chanje pou Nido vre. Antouka, n’ap sib...
Mezanmi, lè Nido vire gade dèyè, li wè Sacha. Byen fre, pi bèl pase li nan pwen. Kè Nido kòmanse bat tankou manch pilon k’ap pile dire nan lane 1998 nan lakou Lyankou. De pye malere a ap tranble, madmwazèl la...kiyès ankò a? Banm wè! Oke, Nadin...pran plezi li nan obsève tout ti jès Nido. Lè fini aprè, pou l’al rakonte Sacha kòman tibway la t’ap kankannen devan dife bote li. Konsa yo ye medam sa yo, pito’w pa tande blag fanm ap fè sou gason, sa ka bò’w regrè pou’w pa janm koze ak yo. Bondye fè’m pa ladann ankò papa. Pwoblèm kanmèm pou Nido.
Men kòman sa ye ant mesye dam yo:
- Bonjou Sacha, Nido di li men li pa ka gade li nan zye.
- Bonjou Nido...ou anfòm?
- Bon, pa tèlman. E ou menm?
- Mwen la sof ke m’ap santi’m byen lè’w fin eksplike’m pouki rezon ou te fè sa’w te fè Nadin lan.
Nadin gentan kouri di:
- A, Sacha, bay bagay sa a vag dakò. C’est le passé.
- Wey ou menm, ou pa janm pa nan kraze kite sa.
Kèt! Sa Nido te panse a genlè se pa sa. Sacha toujou nan kreye pwoblèm. Nadin di Sacha:
- Ebyen Sacha m’ap vini mwen pral fè yon apèl la a.
- Yon apèl? Anndan bibliyotèk la pa gen siyal?
- Genyen wi men gen twòp reseptè, ou konprann.
Nadin ri epi li soti kite 2 anmourèz yo nan patiraj yo. Ala koze papa se lè moun damou, yo pa ka kite vre. M! Se la pou’w ta ye pou’w tap gade fim sa a. Dyalòg la kontinye...
- Sacha cheri, mwen konnen mwen fè’w sa ki mal men m’ap mande’w padon paske m pat dwe fè sa vre. Ou te montre’m ou fidèl twòp poum te rive twonpe’w konsa. M konnen ke’w pap ka bliye sa men omwen, banm chans mwen pou’m rekòmanse e m pwomèt ou m pap fè erè sa a ankò.
- Ou kwè sa Nido?
Nido kouri mete ajenou devan Sacha. Sacha ri, epi li di misye:
- M konn jès sa yo Nido, yo pa ka konvenk mwen, dayè desizyon mwen ap trè senp e trè kategorik avèk ou.
Nido entèwonp li pou l kesyone li.
- Avan sa Sacha, mwen ta renmen ou di ak bouch ou ke’w padone’m avan ou enpoze’m yon kondisyon.
Sacha vire tèt li lòt bò epi souke li, li gade ti tonton an li di:
- Wi, Nido mwen padone’w.
Nido fè pou’l kouri anbrase li, manmzèl estope li ak men dwat li. Li kòmanse balanse lendèks li pou’l ba l yon pinga.
- Atansyon! Atanson!
- Men sak pase Sacha, se mwen Nido wi.
- Mwen pa avèg ni m pa soud, e m gen tout nam mwen sou mwen.
Nido ki te prèske rive sou Sacha, fè yon ti bak epi li chita nan menm plas la ak bouch li tou louvri. Ecoutez madame la moraliste!
- Mwen padone’w pou sa’w fèm nan men sa pa vle di ke m pral kite tou vid pou’m peye konsekans yo.
- Men Sacha....
- Shuuutttt! Tande’m byen
E eey! Ala de pwoblèm lè’w antò konpè. Ti jennonm lan fèk tanmen ap pèdi plim wi la a. Banm kontinye tande.
- Ou te twonpe’m men m pa konnen depi kilè ou te kòmanse ni kisa ki te rive ant ou menm ak moun ou te twonpe’m lan. Kidonk, m’ap pran anpil prekosyon avèk ou pou’m pa viktim 2 fwa.
- Men m pa gen anyen Sacha. Kòmsi’w vle di’m....(Nido pa kontinye)
- Egzakteman sa’w panse a. Dayè m pa konnen konbyen fwa sa te rive’w te antre nan relasyon ak li, e m inyore si’w te pwoteje. Anplis, li ka menm posib pou’w fi sa a tonbe ansent.
Woy! Men koze a, men pawòl la, men bonm nan, men nouvèl la, men machandiz la, men dosye a, men chay la Senyè papa souple, sove Nido. Gad’on doulè.
Nido bese tèt li, demen nan figi li sèvi li mouchwa pou retire swè estrès ak latranblad. Antouka, se pa Molè ki te bay nouvèl sa a. Nan doute doute, kesyone, analize, fouye, gen anpil sekrè ki ka devwale san zatann. Se sa ki fè li toujou bon pou’w konnen ke tout sa w’ap fè ka swiv ou. Sacha fèk gen yon zèl kat ki file, yon zèl kat ki mande reflechi avan Nido mize. Pandan y’ap pale konsa, Nadin vin reparèt tou cho tou bouke li di:
- Eskizem wi Nido...Sacha m gen yon niouz pou ou, bagay malè.
Aswiv...
Jerome Dorsonne Emerson
Nido nan pwoblem
Setyèm epizòd
Nido leve kanpe, li lonje tèt li poul gade Molè ak yon vye vizaj. Li di:
- M pa kwè Katyana ta fè’m bagay sa a non Molè. M pa ret kwè sa menm.
Molè ose zepòl li, li di:
- Antouka, m pat ni nan vant li ni nan panse li, m pa ka di’w anyen. Dayè, li pa menm di’m sa, se yon moun ki di’m sa, e li mande pou’m kenbe l an sekrè.
- Kòman sa pou’w kenbe l sekrè a?
- Paske papa pitit la kwè se pitit pa’l. Kidonk, si’w ta konnen yon bagay konsa e ou chwazi pran pitit la, w’a imajine konbyen dega w’ap koze.
Nido kòmanse reflechi. Li kontan, li fache.
Yon kote, akoz Sacha, l’ap pi bon pou Nido pa ta antre nan koze sa a, paske Sacha pap vle jere yon ka konsa, sitou Nido pa’t janm di l li te gen pitit. Nan yon lòt kote, Nido tris paske li ta byen renmen wè pitit sa a, manyen li, karese li, jwe ak li e konnen ke li se papa. Ant 2 santiman sa yo, Nido pako deside kilès l’ap kenbe. Molè di li:
- Si se te mwen ou menm, mwen t’ap bay koze pitit la vag paske l’ap yon echèk pou ou ak menaj ou.
- Molè, ou panse l’ap fasil pou mwen pandan ke’w fè’m konnen sa? Anplis, m pa’t di’w m te gen menaj, kòman’w fè konnen?
- Epa ou menm Nido? M genlè bliye’w.
Nido pa konn kote pou’l mete men li: sou tèt, nan figi li, nan pòch li, sou jenou li. Telefòn Molè sonnen, li reponn:
- Sakapfèt? Molè mande moun lan.
- Mwen la wi. Kote’w ye la a?
- Mwen kot yon patnè’m. Sa’w gen pou mwen la?
- Anyen non, m te jis vle anonse’w ke sa’m te di’w la rive.
- Kisa, kisa? Pal’avèm.
- A! Koze Nadin lan monchè.
- O! Nadin? An an, m te di’w sa monchè.
Pandan tan sa a, Nido ap pote atansyon ak konvèsasyon an akoz de non Nadin ki site a. Lè Molè fin pale, li mande li.
- De ki Nadin w’ap pale la a Molè?
- Nadin...m pa konnen 2 non nan vil la.
- Abon, ebyen mwen sipoze ke se Nadin mwen konnen an.
- Kijan Nadin ou konnen an ye li a?
- Li pa tèlman wo, li gen cheve long. Men anplis de sa li vrèman bèl. M panse bèl la ka sifi pou’w fè’w wè rapid ke se pa Nadin pa’w la.
- Petèt, paske tout sa’w di yo koresponn ak Nadin mwen konnen an.
Nido pran san li pou’ l di:
- Mwen pa swete ke se Nadin pa’m nan...
- Poukisa? Molè mande li.
- Paske sa ka debouche sou plizyè ti pwoblèm ki pap bon ni pou mwen ni pou ou.
- O! W’ap menase mwen Nido?
- Non, se pa sa’w panse a. Se lwen de sa, trè lwen. Men...ou mèt poze. N’ap repale sou sijè sa a yon lòt fwa paske tèt mwen kòmanse fè’m mal. M pral kouche.
Molè pa fè ni 2 ni 3, li tou leve li bay misye lamen epi li di l li ale. Nido antre lakay li ansilans. Ti pwoblèm nan senp e ou ka gentan wè ki kote l’ap soti.
Yon bòn nouvèl pwoblèm...
Jodi a Nido te deside vin nan bibliyotèk Konbit la pou manyè wè kòman li ta retire kèk vye panse nan tètali.Tout bagay yo vin ansanm: pwoblèm renmen, pwoblèm pitit. Nido pa konn yon moman li pa kontre ak traka. Li vin tèlman sinik, li pè moun anonse li yon nouvèl paske sa toujou fini mal. Malere a sanlè fè kè ak sik pou bon.
Pandan Nido ap li, san zatann, yon madmwazèl vin parèt epi chita sou tab devan li an. Nido fèmen liv la tou dousman epi li kòmanse souri. Anmenm tan kè li ap bat fò anpil. Podyab, li pa konnen sa ki nan panse li. Kèk segonn aprè, li mande Nido:
- Kòman ou ye?
- Mwen..eee mwen, mwen byen, e ou menm?
- Ca va un peu...
- Ou fè’m sezi wi lè’m wè se ou ki antre la a.
- Ou konn pa sezi ou menm? Ou tèlman konnen’w anafè pa vre?
Nido pa reponn paske chat konnen, rat konnen. Madmwazèl la kontinye di li:
- Mwen gen yon sipriz pou ou.
- Ki sipriz sa? Nido mande. Madmwazèl la di li.
- Gade dèyè’w la pou’w wè....
Aswiv...
Nido nan pwoblem
Sizyèm epizòd
Pwoblèm+Pwoblèm= traka
Sa poko gen dezèdtan depi Nido kite kay Sacha a, men li pa ale nèt. Li ret ap tann yon moun nan yon distans 25 mèt de kay Sacha a. Kilès sa? Poukisa? Antouka, pwoblèm Nido pral ogmante paske moun sa a deja chavire bagay yo tèt anba. Sa tris wi mezanmi. Finalman, moun nan soti. Trè deside l’ap mache kontre Nido san li pa’t atann ak sa. Lè li fè sa li vire nan yon lòt ri, li mete kouri mete men sou lestomak li poutan li sezi.
- O! Nido pouki’w fè’m travay sa a?
- Se mwen ki pou ta poze’w kesyon sa a?
- E ou ka di’m sa ki fè sa?
- Banm di’w Nadin. Eske’w konprann byen sa w’ap fè a la?
- De kisa’w vle pale?...An..Sacha? Franchman, si’m te konn se konsa ou te ye, m pa t’ap janm frekante’w paske’w pa bon twòp.
- Men ou menm ou bon, pa vre?
- Se nòmal pou’w poze’m kesyon sa a paske’m te kite’w pase kèk jou nan lavi’m. Ou gen rezon’w monchè.
Nadin fè sa pou’l deplase, Nido kenbe li.
- Lage’m tigason avan’m rele anmwe pou ou la.
- Rele anmwe? Kilès k’ap kwè’w? Ou panse yon moun ki pa fou ka pran’m pou yon vòlè oubyen yon kidnapè?
- Pito’w te yon vòlè, paske sa ou vòlè a ou ka remèt li, men lè’w pèdi konfyans yon moun, li trè difisil pou’m pa di enposib pou’w rejwenn li ankò.
Nido lache li, li pase men nan figi li epi li di Nadin.
- Nadin, mwen chanje wi. Ou pa kwè sa?
- M! Kwè,sa twò fasil. Ak bouch mwen, m ka di’w wi, mwen kwè ke’w chanje men èske se sa zye’m banm nan aksyon ou kontinye ap poze. Ou pa’t satisfè de mwen jis ou te rive gen yon twazyèm menaj sou Sacha?
- Nadin, pa pale koze sa yo twò fò pou moun pa tande.
- En en, si’w wè sa m’ap pale paske se ou ki kenbe’m nan wout mwen.
- Koumanman, Nana pinga w’al di Sacha bagay sa yo non pou’m pa pèdi chans mwen nèt.
- W’ap viv nan prezan oubyen nan pase?
- Kisa’w vle di’m la Nadin?.....An an ou di Sacha ke’m te renmen avèk ou tou? Di’m non.
Sanzatann, Nido kenbe de zepòl Nadin pou’l souke li. Se lè sa a yon jenn gason t’ap parèt, li pouse misye byen fò, l’al tonbe atè. Nadine tèlman sezi, li kouri. Nido leve rapid, li di:
- Yow! Poukisa’w fèm sa a? Ou rekonèt mwen?
Patnè a reponn Nido.
- Nan zafè vyolans sou fanm, yo pa bezwen konnen’w ni an pent ni an penti pou yo jije’w.
Nido kòmanse pè lè li resi sonje nan kisa li ye. Patnè a di li.
- Di Bondye mèsi zanmi pa’m paske si’m pa’t rekonèt ou, m t’ap jouke’w mennen’w nan komisarya a. Men m bò’w chans la pou’w pa janm rekòmanse ankò.
Nido pa di anyen anplis. Li deplase tou piti, pandan l’ap siye rad sou li ki sal ak pousyè. A! Yo ba misye yon leson, tankou Maurice Sixto ta di. Lè’w nan yon travay, ou byen fè zafè’w, yo bò’w pwomosyon. Lè konsa, ou fè pwogrè. Men ka Nido a diferan, li fèk tanmen pran pwomosyon nan simen ak rekòlte pwoblèm.
Gen pwoblèm pase pwoblèm
Wi, gen pwoblèm pase pwoblèm. Tout pwoblèm se pwoblèm, men tout pwoblèm pa menm e yo pa gen menm solisyon. Pafwa, lè w’ap chache rezoud pwoblèm, li vin pi mal. Yo toujou di: chache lavi, detwi lavi. Nan ka Nido a, se chache solisyon, kouri dèyè solisyon. No dyòl tou tòk! Tibway la nan tchòbòl vre mesye, men li te jenn jan twòp. L’ap peye sa li te fè paske sa ou fè swiv ou. Konsole’w Nini, pa dekouraje Dodo. Jou ale, jou vini, w’a jwenn yon souf.
Sa fè pliske twa jou, Nido pa prèske manje. Toutlasent jounen, li kouche, jamè pran lari. Y’ap fawouche li paske li bat fanm. Sosyete! M! Kote malere a te gentan bat pitit la la? Antouka, lè’w fè respè’w, yo pa ka di vye koze sou ou. Si bouch ou pa t’ap mache yo pa t’ap di’w pran nan manje tibebe a. Nido ap konte pwoblèm.
Maten an byen bonè, yon ansyen zanmi Nido vin kote li. Sa fè lontan yo pa wè. Yo anba yon pye bwa ap pale, nan wout ki pase tou prè kay Nido a.
- Kòman granmoun nan ye menm Molè?
- A ou konnen, l’ap debat piti piti.
- Tout lòt moun yo anfòm? Kòman Jenèz ye menm ak maladi a, li pa ko jwenn gerizon?
- Gerizon? Non monchè maladi sa yo pa gen gerizon, se viv chak jou k’ap pase jiskaske Bondye deside.
- Kèt mesye! Nan vi sa a chak moun gen pwoblèm pa yo. Men gen pwoblèm ki pi rèd pase pwoblèm.
- An palan de sa...
Woy! Kè Nido kòmanse kase. Li di:
- A! Pinga’w vin fè tansyon’m monte la a non Molè.
- Non men sa’m pral di’w la pa yon nouvèl?
- Kisa’l ye menm, yon ansyèn? Pale cho nan mann.
- Bon, ou sonje ti madmwazèl m te fè’w rankontre a?
- Ki madmwazèl sa? M kwè’m fin ak dosye sa a deja.
- Wi, se ou ki fini ak li men li menm li ka la toujou.
- Kisa’w vle di menm Molè?
- Ou gen yon pitit ki gen 3 mwa depi’l fèt.
Pwoblèm+Pwoblèm= traka
Sa poko gen dezèdtan depi Nido kite kay Sacha a, men li pa ale nèt. Li ret ap tann yon moun nan yon distans 25 mèt de kay Sacha a. Kilès sa? Poukisa? Antouka, pwoblèm Nido pral ogmante paske moun sa a deja chavire bagay yo tèt anba. Sa tris wi mezanmi. Finalman, moun nan soti. Trè deside l’ap mache kontre Nido san li pa’t atann ak sa. Lè li fè sa li vire nan yon lòt ri, li mete kouri mete men sou lestomak li poutan li sezi.
- O! Nido pouki’w fè’m travay sa a?
- Se mwen ki pou ta poze’w kesyon sa a?
- E ou ka di’m sa ki fè sa?
- Banm di’w Nadin. Eske’w konprann byen sa w’ap fè a la?
- De kisa’w vle pale?...An..Sacha? Franchman, si’m te konn se konsa ou te ye, m pa t’ap janm frekante’w paske’w pa bon twòp.
- Men ou menm ou bon, pa vre?
- Se nòmal pou’w poze’m kesyon sa a paske’m te kite’w pase kèk jou nan lavi’m. Ou gen rezon’w monchè.
Nadin fè sa pou’l deplase, Nido kenbe li.
- Lage’m tigason avan’m rele anmwe pou ou la.
- Rele anmwe? Kilès k’ap kwè’w? Ou panse yon moun ki pa fou ka pran’m pou yon vòlè oubyen yon kidnapè?
- Pito’w te yon vòlè, paske sa ou vòlè a ou ka remèt li, men lè’w pèdi konfyans yon moun, li trè difisil pou’m pa di enposib pou’w rejwenn li ankò.
Nido lache li, li pase men nan figi li epi li di Nadin.
- Nadin, mwen chanje wi. Ou pa kwè sa?
- M! Kwè,sa twò fasil. Ak bouch mwen, m ka di’w wi, mwen kwè ke’w chanje men èske se sa zye’m banm nan aksyon ou kontinye ap poze. Ou pa’t satisfè de mwen jis ou te rive gen yon twazyèm menaj sou Sacha?
- Nadin, pa pale koze sa yo twò fò pou moun pa tande.
- En en, si’w wè sa m’ap pale paske se ou ki kenbe’m nan wout mwen.
- Koumanman, Nana pinga w’al di Sacha bagay sa yo non pou’m pa pèdi chans mwen nèt.
- W’ap viv nan prezan oubyen nan pase?
- Kisa’w vle di’m la Nadin?.....An an ou di Sacha ke’m te renmen avèk ou tou? Di’m non.
Sanzatann, Nido kenbe de zepòl Nadin pou’l souke li. Se lè sa a yon jenn gason t’ap parèt, li pouse misye byen fò, l’al tonbe atè. Nadine tèlman sezi, li kouri. Nido leve rapid, li di:
- Yow! Poukisa’w fèm sa a? Ou rekonèt mwen?
Patnè a reponn Nido.
- Nan zafè vyolans sou fanm, yo pa bezwen konnen’w ni an pent ni an penti pou yo jije’w.
Nido kòmanse pè lè li resi sonje nan kisa li ye. Patnè a di li.
- Di Bondye mèsi zanmi pa’m paske si’m pa’t rekonèt ou, m t’ap jouke’w mennen’w nan komisarya a. Men m bò’w chans la pou’w pa janm rekòmanse ankò.
Nido pa di anyen anplis. Li deplase tou piti, pandan l’ap siye rad sou li ki sal ak pousyè. A! Yo ba misye yon leson, tankou Maurice Sixto ta di. Lè’w nan yon travay, ou byen fè zafè’w, yo bò’w pwomosyon. Lè konsa, ou fè pwogrè. Men ka Nido a diferan, li fèk tanmen pran pwomosyon nan simen ak rekòlte pwoblèm.
Gen pwoblèm pase pwoblèm
Wi, gen pwoblèm pase pwoblèm. Tout pwoblèm se pwoblèm, men tout pwoblèm pa menm e yo pa gen menm solisyon. Pafwa, lè w’ap chache rezoud pwoblèm, li vin pi mal. Yo toujou di: chache lavi, detwi lavi. Nan ka Nido a, se chache solisyon, kouri dèyè solisyon. No dyòl tou tòk! Tibway la nan tchòbòl vre mesye, men li te jenn jan twòp. L’ap peye sa li te fè paske sa ou fè swiv ou. Konsole’w Nini, pa dekouraje Dodo. Jou ale, jou vini, w’a jwenn yon souf.
Sa fè pliske twa jou, Nido pa prèske manje. Toutlasent jounen, li kouche, jamè pran lari. Y’ap fawouche li paske li bat fanm. Sosyete! M! Kote malere a te gentan bat pitit la la? Antouka, lè’w fè respè’w, yo pa ka di vye koze sou ou. Si bouch ou pa t’ap mache yo pa t’ap di’w pran nan manje tibebe a. Nido ap konte pwoblèm.
Maten an byen bonè, yon ansyen zanmi Nido vin kote li. Sa fè lontan yo pa wè. Yo anba yon pye bwa ap pale, nan wout ki pase tou prè kay Nido a.
- Kòman granmoun nan ye menm Molè?
- A ou konnen, l’ap debat piti piti.
- Tout lòt moun yo anfòm? Kòman Jenèz ye menm ak maladi a, li pa ko jwenn gerizon?
- Gerizon? Non monchè maladi sa yo pa gen gerizon, se viv chak jou k’ap pase jiskaske Bondye deside.
- Kèt mesye! Nan vi sa a chak moun gen pwoblèm pa yo. Men gen pwoblèm ki pi rèd pase pwoblèm.
- An palan de sa...
Woy! Kè Nido kòmanse kase. Li di:
- A! Pinga’w vin fè tansyon’m monte la a non Molè.
- Non men sa’m pral di’w la pa yon nouvèl?
- Kisa’l ye menm, yon ansyèn? Pale cho nan mann.
- Bon, ou sonje ti madmwazèl m te fè’w rankontre a?
- Ki madmwazèl sa? M kwè’m fin ak dosye sa a deja.
- Wi, se ou ki fini ak li men li menm li ka la toujou.
- Kisa’w vle di menm Molè?
- Ou gen yon pitit ki gen 3 mwa depi’l fèt.
Nido nan pwoblem
Senkyèm epizòd (Swit 4e)
Animal nan mal, li nan mal nèt. Nido sezi men li pa ka fè bak ni bay pawòl paske li rete kwè ke manman an te tande tout sa li t’ap di yo. Devan gwo nèg, se swa ou chape poul ou oubyen ou goumen pou sove diyite’w. Konsa, Nido pa’t pran tan pou’l di:
- Manmi, mwen renmen Sacha anpil.
- Abon! M pa’t konnen koze sa. Anplis, ou gen anpil kouraj men ou riske lavi’w pou’w vin lakay mwen vin fè gwo deklarasyon sa a.
Imèn, Manman Sacha se yon blagèz! L’ap pale, l’ap ri. Men Sacha konnen tou nan bay blag, manmman li konn di pawòl serye.
- Bon, di’m non Nido. Kiyès ki manman’w? Kiyès ki papa’w? Kisa’w fè nan lavi a menm? Natirèlman, alaj ou ye, mwen sipoze ou poko fin lekòl. Kisa w’ap fè si Sacha ta rive tonbe ansent?
Nido li menm ki deja nan batay, pa manke bay bon repons.
- Men kòman li pral fè tonbe ansent manmi Imèn paske nou pa nan relasyon seksyèl. Nou jis renmen.
Sacha kouri pran lepye pou’l di:
- Nou te renmen Nido, dakò?
- De tout fason Sacha, nou pa’t janm nan vi sèks pa vre ? Nido mande l?
- E nou p’ap janm ladan paske se fini ant mwen menm avèk ou.
Mant Imèn ap souke tèt li paske li pa konprann nan sa li pran la. Pandan tan sa a, yon madmwazèl vin mande pou Sacha. Mesye Jak ki rekonèt li tou pa mande kilès li bezwen. Li fè’l antre. Lè li rive anba galri a, mant Imèn deplase epi diskisyon an tou rete. Kilès ki vin kot Sacha a menm? Fò’w ta wè figi Nido pou jan li sezi.
Zanmi an salye yo de a epi li chita ak Sacha, Nido rete rèd, li pa ka fè yon pa. De medam yo rete ap gade misye epi y’ap pale.
- Ou toujou nan mesye sa a? Tidam lan mande li.
- Mwen menm, dat m jete plim sa a, m chanje kaye lavi’m. Koulye a se yon lòt istwa m’ap ekri, yon istwa ki poko janm rakonte.
- Ekri pitit, mwen m’ap pran plezi nan fè lekti. Di’m non, ki pwogram ou pou demen? Ou pa pral nan joune a?
Pawòl sa yo pa manke dechire kè Nido. Ak kiyès li prale? Nido toumante, li rele Sacha sou kote pou l di’l yon ti koze. Sacha pa refize’l.
- Sacha, akiyès ou pral nan plaj sa a?
- Ooo! ki dwa’w pou’w poze’m kesyon sa a?
- Men m se menaj ou Sacha.
- Waw! Kisa’w vle’m fè pou’m fè’w konprann ke istwa sa a fini? Nan ki lang pou’m pale?
- Gen yon bagay ou ka fè, men ou pa p gen ase kouraj pou’w fè sa.
- E kisa l’ ye?
- Retire souf mwen.
Sacha mete de men sou kote li, poste l’ap gade Nido soti nan pye pou rive nan tèt. Zanmi an menm ap swiv.
- Gade’m byen! Ou wè’m sanble ak yon kriminèl? Se mwen ou bezwen ki pou pote non lougawou a? Se sa’w ta swete pou mwen Nido?
- Sacha...
- Reponn mwen m mande’w
- Sacha...tande...tande... m vle’w konprann ke san ou mwen pa ka viv. Kidonk, prefere m pa egziste ankò si se konsa pou bagay yo ap kontinye. Se sa ki fè’m di’w sa.
- Ebyen, ou twonpe ou Nido paske m pap ka rann ou sèvis sa a, ni mwen p’ap ka rezoud pwoblèm ou genyen an. Dezole.
Sacha vire do li l’ale, podyab pou Nido. Malere a oblije soti tou wont devan lòt zanmi an.
Animal nan mal, li nan mal nèt. Nido sezi men li pa ka fè bak ni bay pawòl paske li rete kwè ke manman an te tande tout sa li t’ap di yo. Devan gwo nèg, se swa ou chape poul ou oubyen ou goumen pou sove diyite’w. Konsa, Nido pa’t pran tan pou’l di:
- Manmi, mwen renmen Sacha anpil.
- Abon! M pa’t konnen koze sa. Anplis, ou gen anpil kouraj men ou riske lavi’w pou’w vin lakay mwen vin fè gwo deklarasyon sa a.
Imèn, Manman Sacha se yon blagèz! L’ap pale, l’ap ri. Men Sacha konnen tou nan bay blag, manmman li konn di pawòl serye.
- Bon, di’m non Nido. Kiyès ki manman’w? Kiyès ki papa’w? Kisa’w fè nan lavi a menm? Natirèlman, alaj ou ye, mwen sipoze ou poko fin lekòl. Kisa w’ap fè si Sacha ta rive tonbe ansent?
Nido li menm ki deja nan batay, pa manke bay bon repons.
- Men kòman li pral fè tonbe ansent manmi Imèn paske nou pa nan relasyon seksyèl. Nou jis renmen.
Sacha kouri pran lepye pou’l di:
- Nou te renmen Nido, dakò?
- De tout fason Sacha, nou pa’t janm nan vi sèks pa vre ? Nido mande l?
- E nou p’ap janm ladan paske se fini ant mwen menm avèk ou.
Mant Imèn ap souke tèt li paske li pa konprann nan sa li pran la. Pandan tan sa a, yon madmwazèl vin mande pou Sacha. Mesye Jak ki rekonèt li tou pa mande kilès li bezwen. Li fè’l antre. Lè li rive anba galri a, mant Imèn deplase epi diskisyon an tou rete. Kilès ki vin kot Sacha a menm? Fò’w ta wè figi Nido pou jan li sezi.
Zanmi an salye yo de a epi li chita ak Sacha, Nido rete rèd, li pa ka fè yon pa. De medam yo rete ap gade misye epi y’ap pale.
- Ou toujou nan mesye sa a? Tidam lan mande li.
- Mwen menm, dat m jete plim sa a, m chanje kaye lavi’m. Koulye a se yon lòt istwa m’ap ekri, yon istwa ki poko janm rakonte.
- Ekri pitit, mwen m’ap pran plezi nan fè lekti. Di’m non, ki pwogram ou pou demen? Ou pa pral nan joune a?
Pawòl sa yo pa manke dechire kè Nido. Ak kiyès li prale? Nido toumante, li rele Sacha sou kote pou l di’l yon ti koze. Sacha pa refize’l.
- Sacha, akiyès ou pral nan plaj sa a?
- Ooo! ki dwa’w pou’w poze’m kesyon sa a?
- Men m se menaj ou Sacha.
- Waw! Kisa’w vle’m fè pou’m fè’w konprann ke istwa sa a fini? Nan ki lang pou’m pale?
- Gen yon bagay ou ka fè, men ou pa p gen ase kouraj pou’w fè sa.
- E kisa l’ ye?
- Retire souf mwen.
Sacha mete de men sou kote li, poste l’ap gade Nido soti nan pye pou rive nan tèt. Zanmi an menm ap swiv.
- Gade’m byen! Ou wè’m sanble ak yon kriminèl? Se mwen ou bezwen ki pou pote non lougawou a? Se sa’w ta swete pou mwen Nido?
- Sacha...
- Reponn mwen m mande’w
- Sacha...tande...tande... m vle’w konprann ke san ou mwen pa ka viv. Kidonk, prefere m pa egziste ankò si se konsa pou bagay yo ap kontinye. Se sa ki fè’m di’w sa.
- Ebyen, ou twonpe ou Nido paske m pap ka rann ou sèvis sa a, ni mwen p’ap ka rezoud pwoblèm ou genyen an. Dezole.
Sacha vire do li l’ale, podyab pou Nido. Malere a oblije soti tou wont devan lòt zanmi an.
Aswiv...
Jerome Dorsonne Emerson
jeudi 1 octobre 2015
10 rezon pou.yon moun komveti
AVAN NOU PALE
Li klè ke tout moun ki pa vle konvèti gen omwen yon rezon. Rezon sa a ka pèsonèl: moun nan deside pa konvèti san li pa bay moun pote chay. Li ka jeneral: moun nan deside pa konvèti sou sa li wè e tande de lòt kretyen. Si nou ta pran tan pou n tande chak moun sa yo, nou te ka apiye yo paske yo chak gen omwen yon rezon pou jistifye dezakò yo.
Pa egzanp, yon moun ki konnen move aksyon yon pastè oubyen kennenpòt kretyen ap fè, ka di w ak tout fòs li ke si se ta pou moun sa yo, li pap janm konvèti. Gen lòt moun tou ki di yo pap konvèti pou jan tèl kretyen ap viv avèl nan kay, nan lekòl, nan travay oubyen nan yon zòn.
Gen anpil lòt pawòl tankou: m pa gen tan, priye pou mwen, m ap gentan, m poko prè, nan sa m ye a m pa ka kretyen, Bondye ap fè m konvèti avan m mouri, m ap konvèti lè m fin lekòl, gen twòp plezi deyò a, moun legliz twò fèzè, yo preche moun reziyasyon nan legliz, pastè yo twò raketè, pa gen legliz nan zòn nan ki bon, m te la men m ap gentan tounen....
Men, ou menm k ap li tiliv sa a, èske ou panse ke yon moun ap gen rezon devan Bondye? Eske nan jou Jijman an, lap ka bay youn nan rezon sa yo pou montre poukisa li pa’t konvèti avan li te mouri? Eske ou menm tou, ou pa gen omwen youn ou konn bay lè y’ap preche’w pou w pa konvèti?
Li posib pou w konprann plis si ou kontinye li avèk atansyon 10 rezon sa yo ki dwe fè w dekouvri enpòtans konvèsyon ou jodi a menm!
Premye rezon : OU SE KREYATI BONDYE
Men sa nou li nan Bib la : « Lè sa a, Senyè a, Bondye, pran pousyè tè, li fè yon moun. Li soufle nan twou nen nonm lan pou l ba li lavi. Epi nonm lan vin vivan » (Jenèz 2.7). Dezyèm wa peyi Izrayèl la ki te rele David te di Bondye : « Wi, se ou ki fòme tout pati nan kò m, se ou ki ranje yo byen ranje nan vant manman m. » (Som 139.23) Yon lòt sèvitè Bondye te di ankò: « Anyen pa kapab kache pou Bondye. Tout bagay nan kreyasyon Bondye a aklè konsa devan je l, san anyen pa kouvri yo. Nou menm tou, nou gen pou nou rann li kont pou tou sa nou fè. » (Ebre 4.13).
Gen yon doktrin yo rele « evolisyonis » ki fè konprann ke espès yo te evolye. Doktrin sa a fè kwè ke lòm ta soti nan bèt, se pat Bondye ki te kreye li. Pawòl Bondye a voye l jete byen lwen paske bèt toujou rete bèt, moun toujou rete moun. Pyès nan yo pa ka lòt ke sa yo ye a depi lè yo te kreye. Anplis, Bib la temwanye ke bèt te fèt anvan moun. E lè Bondye te fin kreye 2 premye moun yo, Adan e Èv, se yo ki te bay tout bèt non epi resevwa pouvwa pou domine sou yo (Jenèz 1.28). Malerezman, gen moun ki chwazi adore kreyati parèy yo (pye bwa, bèt, estati, elatriye).
Ki papa k ap dakò pou pitit li pa obeyi li jis li kite kay la pou l'al viv kay zanmi oubyen nan lari? Se menm jan an pou Bondye ki te kreye ou. Li renmen ou, men sa fè lontan l'ap rele ou, ou pa vle tounen vin jwenn li. Si ou kwè vrèman ke ou pa sot nan bèt, ke ou se kreyati Bondye, se Bondye sa a pou w adore paske se pou sa li te kreye w. Youn nan pi gwo erè moun konn fè, se lè yo kwè ke se pou pastè a y’ao konvèti, kòmsi se yo menm yo pral sèvi. Poutan, pastè yo la pou bay pawòl la. Lè ou konvèti, ou kwè nan sa yo di’w la, men se pa yo ki se Bondye. Si ou poko konvèti, se pa paske Bondye pa renmen'w, men se paske'w poko deside fè sa. Ou poko rekonèt ke li se kreyatè ou.
Gen moun ki konn di : « Wi, mwen kwè ke se Bondye ki te kreye tout bagay ». Rekonèt Bondye kòm kreyatè pa sifi si ou pa aksepte Kris kòm Sovè pèsonèl ou paske se li menm Bondye te voye mouri pou te ka rekonsilye avè'w: « Nou te lènmi ak Bondye lè Pitit Bondye a mouri pou l te fè nou byen ak Bondye ankò. Kounyea, nou se zanmi Bondye, nou pa bezwen mande si lavi Pitit Bondye a p'ap delivre nou. » (Women 5.10)
Dezyèm rezon: KONSEKANS PECHE
Aprè Bondye te fin kreye Adan e Èv, li te ba yo yon lòd ke yo pa't respekte: « Ou mèt manje donn tout pyebwa ki nan jaden an. Men, pinga ou manje donn pyebwa ki fè moun konnen sa ki byen ak sa ki mal la. Paske, jou ou manje l, w'ap mouri. » (Jenèz 2.16-17). Adan e Èv te dwe respekte lòd sa a paske yo te konenn konsekans dezobeyisans la : lanmò. Malerezman, youn nan bèt ki te pi rize ke Bondye te kreye te rive tante yo epi fè yo dezobeyi. Adan te lage chay la sou do Èv: « Fanm ou te ban mwen an, se li menm ki ban mwen fwi pyebwa a pou m manje, epi mwen manje l. » (Jenèz 3.12). Èv lage l sou do sèpan an: « Se pa mwen non! Se sèpan an wi ki pran tèt mwen ki fè m manje l » (Jenèz 3.13).
Se akoz dezobeyisans sa a ki fè lanmò pral vin nan kreyasyon an ak anpil soufrans tankou: soufrans nan fè pitit, dominasyon lòm sou fanm, tè a madichonnen, travay di. (Jenèz 3.14-19). Si jodi a gen lopital pou maladi, prizon pou moun ki fè sa ki mal e simityè pou antere mò, se paske Adan e Èv te dezobeyi lòd Bondye. Se premye peche lòm te fè e se li menm tou ki lakoz lemond boulvèse. Gen moun ki di ke Bondye pa renmen yo poutèt li kite yo ap soufri. Ebyen, se pa fòt Bondye, se konsekans premye paran nou yo. Nap peye sou latè paske nou se desandans moun ki te fè'l la : « Se poutèt yon sèl moun peche antre sou latè. Peche a louvri pòt pou lanmò. Se konsa lanmò vin pou tout moun, paske tout moun fè peche.» (Women 5.12) Menm jan an, si jodi a ou konnen pou'w konvèti ou pa fè sa, konsekans la se « kondanasyon ». Pa dezobeyi menm jan ak Adan e Èv pou'w pa sibi konsekans dezobeyisans pa'w la tou. Konsekans peche a pa sèlman lanmò fizik sou latè, men aprè lanmò fizik sa a, mò yo gen pou jije. Se sa Bib la di : « Apre sa, mwen wè tout moun ki te mouri yo, gran kou piti, kanpe devan fotèy la. Yo louvri yon bann liv. Apre sa, yo louvri liv ki gen non moun ki gen lavi yo. Yo jije tout moun mouri yo daprè sa yo te fè, dapre sa ki te ekri nan liv yo. » (Revelasyon 20.12). “Tout moun ki pat gen non yo ekri nan liv ki gen non moun ki gen lavi a, yo jete yo nan letan dife a tou.” (Revelasyon 20.15). Lè'w konvèti, se sèten ou gen pou'w mouri, men yo pap jete ou nan letan dife a paske moun Kris yo ap nan Wayòm nan.
Twazyèm rezon: GRAS BONDYE
Daprè sa nou sot wè nan dezyèm rezon an, nou wè ke konsekans peche pote malè pou lòm ni nan tan sa a ni nan tan k ap vini yo, jan sa ekri nan Revelasyon 20.12-15. Nou fè diferans ant de kalite lanmò nan sans sa a. Premyeman, lè yon moun mouri fizikman, yo mete li nan mòg epi yo antere li. Se sa nou li nan Jenèz 3.19 : « …se pousyè ou ye, ou gen pou tounen pousyè ankò. » Dezyèman, nou wè yo pale de yon lòt lanmò nan Revelasyon 20.13 : « Lanmè a remèt tout moun mouri ki te nan fon li. Lanmò ak kote mò yo ye a renmèt tout mò ki te nan men yo. Yo jije tout mò sa yo dapre sa yo te fè.»
Deja, nan tan nou ye la a, Bondye gentan fè nou wè kisa ki gen pou rive tout moun ki pa kwè nan Jezikri yo. Se sa nou rele pwofesi a, e fòk yo akonpli paske Bondye p'ap bay manti. Sa ki bèl, ekstraòdinè menm nan pwofesi sa a, sèke li posib pou yon moun evite kondane paske men sa Jezi ki se Sovè a di: “ Bondye sitèlman renmen lèzòm li bay sèl Pitit li a pou yo. Tout moun ki va mete konfyans yo nan li p'ap pèdi lavi yo. Okontrè, y'a gen lavi ki p'ap janm fini an.” (Jan 3.16)
Lanmò Jezi fizikman se te pou manifeste gras Papa li anvè limanite. Si Bondye chwazi sove nanm nou anba kondanasyon, se yon gras paske akoz peche Adan e Èv yo, nou pa merite sa. Nou tout te dwe peri depi nou mouri, pat dwe gen posiblite pou'n repanti, men Bondye ki pa menm jan ak lòm, pa jije menm jan ak li tou, te deside nan li menm pwiske li se lanmou an menm (1 Jan 4.8), pou padone peche tout moun si sèlman yo kwè nan sakrifis Jezikri, sèl Pitit li a. Nou jwenn pwomès sa a nan Bib la: “Peche peye nou kach: li ban nou lanmò. Men kado Bondye ban nou gratis la, se lavi ansanm ak Jezikri, Senyè nou an, yon lavi ki p'ap janm fini. » (Women 6.23). Tout moun ki kwè nan Jezikri yo ap resevwa gras Bondye kap pèmèt yo gen lavi ki pap janm fini an.
Katriyèm rezon : TOUT MOUN PA PITIT BONDYE
Ou pa tap rive dakò fasil si yon jou yon moun ta di ou pou w sove, fòk ou fèt yon dezyèm fwa. Ou te ka wè ke moun sa a pa konnen sa l'ap di paske li enposib pou yon moun fin fèt, menm si li te fèk soti nan vant manman li, pou li retounen ladan ankò, alewè lè li fin grandi epi vin granmoun ; sa vin pi enposib. Ebyen, yon bagay konsa te rive ant Jezi ak yon mesye ki te pote non Nikodèm. Se te yon nonm ki te gen anpil konesans nan lalwa peyi Izrayèl nan epòk la. Yon jou aswè, li te al jwenn Jezi pou pale ak li. Li t’ap felisite Jezi pou mirak ke l’ap fè. Sepandan, sa pa't anpeche ke li pat ko prè pou antre nan Wayòm Bondye a ki se peyi kote tout moun ki sove yo pral viv ansanm nan. Jezi te di li fòk li fèt yon lòt fwa pou li antre nan Wayòm sa a. Li te twouve sa enposib, poutan sa te endispansab, sa vle di, si yon moun pa fèt yon lòt (dezyèm) fwa, li pap ka sove (Jan 3.1-10).
Lè ou fèt yon premye fwa, se lè ou te soti nan vant manman ou, sa vle di ou se pitit manman ou ak papa ou, men ou poko pitit Bondye. Ou se kreyati Bondye, jan nou te sot wè li nan premye rezon an. Ou vin pitit Bondye lè ou fèt yon dezyèm fwa. Lè sa a ou resevwa Sentespri Bondye a nan lavi ou, li make ou kòm zafè pa li (Efezyen 4.30 ; Women 8.14,16). Atò, gras ak prezans Sentespri a nan lavi ou, ou se pitit Bondye, ou vin ka fè l plezi nèt ale (1 Jan 3.10).
Gen anpil moun ki pa vle dakò ke yo pa pitit Bondye. Nan yon sans, yo gen rezon paske se Bondye ki te kreye yo. Men si tout moun te pitit Bondye, sa tap vle di ke tout moun se kretyen, tout moun sove. Se pa sa li ye vre. Si jodi a, ou bezwen pou yo toujou ankouraje w pou'w konvèti se paske ou bezwen fèt yon dezyèm fwa pou w ka tounen pitit Bondye.
Pou w resevwa Sentespri sa a, ou bezwen tande pawòl la epi kwè nan sa li anseye yo (Jan 1.11-13 ; Travay 10.44-45). Anplis, si Bib la pale de lavi ki pap janm fini an, se paske lavi nou genyen depi nou te fèt premye fwa a gen pou fini tandike lavi nou jwenn lè nou fèt dezyèm fwa a pap janm fini. Ou ka vin pitit Bondye lè ou aksepte Jezikri nan lavi ou !
Senkyèm rezon : OU P’AP KA EVITE JIJMAN BONDYE
Si ou dakò ke se Bondye ki te kreye ou, ou aksepte tou ke ou se swa yon gason oubyen yon fanm. Konsa, jan nou te li nan liv Jenèz la, tout moun, sa vle di, tout kreyati Bondye yo, gen pou tounen pousyè paske se la yo te soti. Anplis de sa, gen mouri pou ale nan simityè e gen mouri pou ale nan letan dife, toujou daprè sa nou te li nan Revelasyon 20.11-15.
Depi ou se yon moun, gason oubyen fanm, ou se kreyati Bondye e ou gen pouw mouri. Men sa Bib la di sou sa ki gen pou rive aprè lanmò : « Tout moun gen pou mouri yon sèl fwa, apre sa, Bondye gen pou jije yo» (Ebre 9.27). Ke ou te mouri ou resisite, ke se nan mistik yo tiye ou, ke se nan maladi oubyen nan lasante, ke ou se jèn oubyen granmoun depi souf ou pa la ankò, ou mouri, e sa ki rezève pou ou se jijman.
Tout moun ki mouri yo, konvèti ou pa, gen pou resisite. Annou li sa nan Bib la : « Nou pa bezwen sezi. Lè a pral rive: tout mò ki nan tonm yo pral tande vwa li, yo pral leve soti vivan nan tonm yo. Moun ki fè sa ki byen pral leve pou resevwa lavi ki pap janm fini an. Men, tout moun ki fè sa ki mal pral leve pou resevwa kondanasyon yo.» (Jan 5.28-29).
Depi ou fèt zanmi mwen, wap mouri kanmèm, e depi ou mouri, ou pa ka evite jijman Bondye. Jijman Bondye a chita sou misyon li te bay Jezi: «Bondye sitèlman renmen lèzòm li bay sèl Pitit li a pou yo. Tout moun ki va mete konfyans yo nan li p'ap pèdi lavi yo. Okontrè, y'a gen lavi ki p'ap janm fini an.» (Jan 3.16)
Se sa ki fè, lè ou tande yon moun ap preche'w levanjil, fòk ou prete atansyon ak deklarasyon sa a: « Ale toupatou sou latè, anonse Bòn Nouvèl la bay tout moun. Moun ki kwè epi ki resevwa batèm va delivre. Men, moun ki pa kwè va kondane.» (Mak 16.15-16). Ou ka evite jijman Bondye si sèlman ou konvèti.
Sizyèm rezon : ESKIZ OU YO P’AP VALAB
Eskiz se yon rezon ke ou bay pouw pa fè oubyen di yon bagay. Konsa, tout moun ki pa vle konvèti gen pou pi piti youn nan rezon ke nou te site nan entwodiksyon an: m pa gen tan, priye pou mwen, m ap gentan, m poko prè, nan sa m ye a m pa ka kretyen, Bondye ap fè m konvèti avan m mouri, m ap konvèti lè m fin lekòl, gen twòp plezi deyò a, moun legliz twò fèzè, yo preche moun reziyasyon nan legliz, pastè yo twò raketè, pa gen legliz nan zòn nan ki bon, m te la men m ap gentan tounen....
Konvèti se desizyon ou pran pouw kwè nan Jezikri lè ou fin tande pale de li nan lari a, nan lekòl la, nan travay la, nan mache a, nan jaden an, nan legliz la, nan machin lan, nan kwazad la, nan plenè a, nan kennenpòt sikonstans la. Depi ou fin tande pale de Levanjil la, ou pa inosan ankò, ou pa inyoran ankò. Angwo, ou pap gen pyès pawòl pouw bay nan jou jijman an pou jistifye rebelyon ou te fè lè ou te tande Levanjil ki tap anonse sa ki gen pou rive moun ki pa kwè nan Jezi yo.
Konvèti pa depann de jan yon kretyen ap viv, byenke jan yon kretyen ap viv ka ede ou konvenk pi fasil. Sa depann de ou menm menm, de volonte ou, konpreyansyon ou, akò ou lè ou fin tande Levanjil la. Tout sa ou genyen kòm rezon ki fèw pa vle konvèti se yon eskiz. Gen moun ki di Bondye ap pran yo lè li vle : eskiz. Lòt di, Bondye wè tout bagay : eskiz. Anfen, gen moun ki temwanye pou di ke Bondye pwoteje yo ak pitit yo depi lontan, malè pa rive yo e gen anpil mirak Bondye fè nan lavi yo : eskiz. Bondye renmen tout moun, li pwoteje tout moun e li rele tout moun vin jwenn li. Li pa gade moun sou figi, li jije tout moun menm jan. Ke Bondye te fè anpil mirak nan lavi ou pa gen anyen pou wè ak konvèsyon ou si malgre tout sa li fè yo, ou pa konvèti jis ou rive mouri.
Sonje sa ! Bondye pa fè anyen pou bay lòm libète fè sa ki mal. Se pa paske ou te chape nan yon danje oubyen nan yon aksidan ki fè si ou mouri demen, ou pap jije. Ou pral jije sou sa ou te fè e non sou sa Bondye te fè pou ou. Dayè, depi lè ou fèt, wap viv, Bondye fè ase pou w ta konvèti. Ti tan ou te pase nan vant manman'w lan sifi pou'w ta chwazi sèvi Bondye, malerezman sa pat posib, paske ou te inosan. Si jodi a, ou gran, ou gen ase nanm pou’w deside konvèti. Moman an rive paske eskiz ou yo pap valab nan jou jijman an.
Setyèm rezon: SALI A PESONEL
Si nap kontinye analize eskiz moun ap bay pou yo pa konvèti, nap konprann ke yo kwè se lòt moun ki dwe fè yo sove, alòske se Jezikri ki te vin mouri pou te fè sa. Yo pa di « Aksepte pastè a » men « Aksepte Kris». Lè yon moun ekri w yon lèt, yon mesaje pote l ba ou, si ou fè mesaje sa a malonèt oswa ou pa resevwa lèt la, se pa mesaje a ou fè malonèt, se moun ki ekriw lèt la menm. Konsa, Levanjil la se yon lèt ke Bondye ekri voye ba ou. Premye premye mesaje a ki se Kris te bay li ak moun nan tan pa li a. Pou koulye a, se sèvitè li yo nan lemondantye ki responsab fè travay sa a. Lè ou refize kwè nan Levanjil sou pretèks ke moun k'ap prechew la pa bon, se pa moun sa a ou pa refize vre, men se Jezi ki te voye li a. Koute sa li te di yo : «Ale fè disip pou mwen nan tout nasyon » (Matye 28.19). Plizyè fwa, ou tande Levanjil men nan tout fwa sa yo, toujou gen yon rezon ki anpeche ou.
Sali a pèsonèl, paske se ou sèl ki pou deside fè sa. Menmsi manman ou ta kretyen, papa ou ta jwe gwo wòl nan Legliz, tout frè ak sè ou se kretyen, pi fò zanmi ou se kretyen, sa pa pi enpòtan pase desizyon paw pou w aksepte Kris kòm Sovè pèsonèl ou.
Konsa tou, sali a pèsonèl pa vle di ou ka pran Levanjil la jan'w pito. Pa bliye gen moun ki la pou ba'w li. Si Bondye pa't voye Jezi, pa t'ap gen sali sa a. Oubyen si li te dezobeyi, nou tout tap kondane. Se menm jan an, si premye disip Jezi yo pa't obeyi ak misyon Jezi sa a, Levanjil la pa t'ap vin nan peyi nou, e nou pa t'ap ka jwenn lavi ki pap janm fini an.
Nou chak gen lavi pa nou, kè pa nou, souf pa nou, san pa nou, libète pa nou, konsyans pa nou. Nou chak gen chwa pou'n aksepte oubyen rejte mesaj delivrans nanm nou nan peche gras ak mesaj ke kretyen yo ap preche. Ou ka chwazi delivre oubyen kondane nan peche. Men sa Jezi te di : « Moun ki mete konfyans yo nan Pitit Bondye a p'ap kondane. Men, moun ki pa kwè nan li, yo deja kondane, paske yo pat gen konfyans nan sèl Pitit Bondye a. » (Jan 3.18). Sove depann de ou, pèdi, kondane oubyen peri a depann de ou tou, se pa ni Bondye ni pèsonn ki anpeche ou fè youn oubyen lòt.
Uityèm rezon: PWOFESI YO AP AKONPLI
Pwofesi yo se yon seri de bagay ke pwofèt yo te di ki pou rive. Pwofèt sa yo se te sèvitè Bondye ki te jwenn misyon pou pale nan non li. Yo te la pou di moun sa Bondye te di, sa li te vle e sa ki ta pral rive paske se sèl Bondye ki konnen tout bagay. Anplis, Bondye pa pale ak tout moun dirèk. Nan tan lontan, li te chwazi moun pou pale pou li men te rive yon tan, se te Jezi menm Pitit li a ki te sèvi bouch li pou pale ak tout moun sou bagay ki ta pral rive nan dènye tan an. Kèk nan sa li te di ekri nan vèsè sa a : «Yon pèp pral leve goumen ak yon lòt pèp. Yon peyi va atake yon lòt peyi. Va gen anpil grangou, va gen tranblemanntè divès kote » (Matye 24.7).
Youn nan sèvitè li yo li te kite pou kontinye pale te di tou: « Mete sa byen nan tèt ou : nan dènye jou yo, tan an pral difisil anpil. Moun pral fè rayisab, y'ap renmen lajan, y'ap fè grandizè, lògèy ap vire tèt yo, y'ap pale Bondye mal, y'ap dezobeyi papa ak manman yo, y'ap engra, y'ap san okenn respè pou bagay Bondye. Kè yo ap di, y'ap san pitye, y'ap pale moun mal, y'ap fè gwo kòlè, y'ap brital. Yo p'ap vle wè sa ki byen menm. Y'a mòde antrèt, y'a fè kòlè fasil, lògèy va gonfle lestomak yo. Y'a pito plezi pase sèvis Bondye. » (2 Timote 3.1-4).
Si ou wè bagay sa yo ap rive nan tan w'ap viv la, se aza yo ye pou Bondye ni pou pyès moun ki konnen pawòl Bondye a deja. Si yo rive, se pa paske Bondye rayi lèzòm men se paske sa te ekri pou rive e yo pa ka pa rive. Devwalman yo se pou byen’w paske Bondye fè’w konnen yo. Lèzòm ka chache fè tout sa yo vle men yo p'ap ka anpeche pwofesi yo akonpli. Se sèlman nanm ou, ou ka sove lè ou aksepte Kris kòm Sovè e Mèt ou. Si ou wè kèk sa ki te di nan Bib la kòmanse rive vre, ou pa bezwen mande lòt prèv pou konnen si aprè lanmò w'ap chape anba jijman Bondye lè'w mouri san Kris.
Anpil moun ki konnen bagay sa yo, toujou refize konvèti alòske Jezi te di klè: “Men, pèsonn pa konnen ni ki jou, ni ki lè sa va rive, pa menm zanj yo ki nan syèl la, pa menm Pitit la. Sèl Papa a konn sa.” (Matye 24.36). Se li menm ki vle pou'w konvèti avan li twò ta pou ou.
Nevyèm rezon : OU P’AP KA REPANTI APRE LANMO
Lanmò se lè yon moun pa egziste ankò nan lavi a sou latè a. Sa vle di, aktivite li e kò li pa la ankò byenke foto ak imaj li nan lespri moun ka fè sonje li, men sa rete la. Depi ou mouri, tout bagay fini pou ou nan vi sou tè a paske se Bondye ki vle li konsa. Tout sa'w ka fè posib avan ou mouri, se sa ki fè ou bezwen aksepte Kris avan paske aprè ou p'ap ka fè sa.
Gen moun ki di pa gen anyen aprè lanmò. Dayè, pa gen moun ki janm tounen vin di kisa yo te wè. Pou koze sa a, Jezi te montre aklè sa ki ka rive yon moun ki mouri avan li te kwè nan verite a. Nonm rich la ki te nan reyalite a te bezwen pou Abraram voye Laza sou latè pou 5 frè li yo te ka evite chatiman l'ap pran, men Abraram te di li:“ Si yo pa koute Moyiz ak pwofèt yo, yo p'ap kite pèsonn lòt fè yo wè verite a. Li ta mèt yon mò ki ta leve vivan ankò, yo p'ap koute li.” (Lik 16.31).
Sa rive plizyè fwa gen moun ki te mouri ki leve ki vin di men sa yo wè de lanfè ak paradi. Moun ki te bezwen yon prèv konsa souvan rejte'l paske pou li menm sa moun resisite sa a ap di a pa vre, oubyen li pat mouri vre. Li sanble t'ap pi bon menm si li ta jwenn chans mouri e resisite pou l ta kwè vrèman, men lè sa a se tout moun ki tap bezwen mouri de fwa pou yo konvèti.
Se sa ki fè, pou ou sove, ou bezwen gen konfyans (lafwa) nan Bondye. Konfyans sa a pa chita sou inyorans, medyokrite ak manti men li chita sou kapasite ak fidelite Bondye. Nou fè chofè konfyans ke l'ap byen kondwi. Nou dòmi ak lespwa n'ap reveye. Nou pa janm wè sa ki nan vant nou men nou fè doktè konfyans nan bwè konprime li preskri nou. Yon moun ki gen 100 lane se yon moun ki pase 100 lane ak kè li ki pa janm rete san li pa janm met gaz ladan. Eske tout sa se pa travay Bondye? Kisa w’ap tann pou l kwè nan Jezikri avan li mouri ? Repantans la se avan lanmò li ye. Pa kite l pase san'w pa konvèti.
Dizyèm rezon : OU KA KÒMANSE JODI A
Si ou vòlè yon bagay, ou tiye yon moun oubyen ou fè yon mal kèlkonk, lalwa pap kite sa san pini. Moun ou fè tò a gendwa swete malè pou ou. Gen moun ki ènmi ou pou jis y'ale anba tè. Anfen, gen de bagay ou fè nan sosyete a, ou tou pèdi plas ou jiskaske w mouri. Se pa konsa sa ye pou Bondye. Men sa youn nan sèvitè li ki t'ap preche moun pou tounen vin jwenn li te di :
« Bondye fèmen je l sou tout tan sa yo moun pase nan linyorans. Kounyeya li rele yo tout, kote yo ye, pou yo tounen vin jwenn li.” (Travay 17.30)
Ou ka kòmanse jodi a zanmi mwen si ou santi ou nan nesesite pou'w konvèti paske Bondye ap tann ou depi lontan. Ou fè twòp lojik. Si Bondye ta chwazi fè lojik avè’w tou, ou ta dwe pa la deja paske se li ki te kreye’w. Li pwoteje’w e siveye’w lè w’ap dòmi. Dat kè’w ap bat, san ap koule nan venn ou, w’ap ekspire, ou mache, ou travay, ou pran kont plezi ou gras ak lasante ou genyen. Atout privilèj sa yo, w’ap viv ou toujou pa vle sèvi li. Imajine si Bondye t’ap fè lojik avè’w…
Sispann bay eskiz, sispann gade sou sa moun ap fè e di, paske jijman Bondye a pa chita sou sa lòt moun di oubyen fè ki mal. Li chita sou misyon Jezikri a ki te vini pou te delivre ou nan esklavaj peche, yon fason pou epanye’w de kondanasyon.
« Se poutèt sa, jan Sentespri te di l la : Si nou tande vwa Bondye jodi a, pa kenbe tèt ak li… » (Ebre 3.7-8b)
Li klè ke tout moun ki pa vle konvèti gen omwen yon rezon. Rezon sa a ka pèsonèl: moun nan deside pa konvèti san li pa bay moun pote chay. Li ka jeneral: moun nan deside pa konvèti sou sa li wè e tande de lòt kretyen. Si nou ta pran tan pou n tande chak moun sa yo, nou te ka apiye yo paske yo chak gen omwen yon rezon pou jistifye dezakò yo.
Pa egzanp, yon moun ki konnen move aksyon yon pastè oubyen kennenpòt kretyen ap fè, ka di w ak tout fòs li ke si se ta pou moun sa yo, li pap janm konvèti. Gen lòt moun tou ki di yo pap konvèti pou jan tèl kretyen ap viv avèl nan kay, nan lekòl, nan travay oubyen nan yon zòn.
Gen anpil lòt pawòl tankou: m pa gen tan, priye pou mwen, m ap gentan, m poko prè, nan sa m ye a m pa ka kretyen, Bondye ap fè m konvèti avan m mouri, m ap konvèti lè m fin lekòl, gen twòp plezi deyò a, moun legliz twò fèzè, yo preche moun reziyasyon nan legliz, pastè yo twò raketè, pa gen legliz nan zòn nan ki bon, m te la men m ap gentan tounen....
Men, ou menm k ap li tiliv sa a, èske ou panse ke yon moun ap gen rezon devan Bondye? Eske nan jou Jijman an, lap ka bay youn nan rezon sa yo pou montre poukisa li pa’t konvèti avan li te mouri? Eske ou menm tou, ou pa gen omwen youn ou konn bay lè y’ap preche’w pou w pa konvèti?
Li posib pou w konprann plis si ou kontinye li avèk atansyon 10 rezon sa yo ki dwe fè w dekouvri enpòtans konvèsyon ou jodi a menm!
Premye rezon : OU SE KREYATI BONDYE
Men sa nou li nan Bib la : « Lè sa a, Senyè a, Bondye, pran pousyè tè, li fè yon moun. Li soufle nan twou nen nonm lan pou l ba li lavi. Epi nonm lan vin vivan » (Jenèz 2.7). Dezyèm wa peyi Izrayèl la ki te rele David te di Bondye : « Wi, se ou ki fòme tout pati nan kò m, se ou ki ranje yo byen ranje nan vant manman m. » (Som 139.23) Yon lòt sèvitè Bondye te di ankò: « Anyen pa kapab kache pou Bondye. Tout bagay nan kreyasyon Bondye a aklè konsa devan je l, san anyen pa kouvri yo. Nou menm tou, nou gen pou nou rann li kont pou tou sa nou fè. » (Ebre 4.13).
Gen yon doktrin yo rele « evolisyonis » ki fè konprann ke espès yo te evolye. Doktrin sa a fè kwè ke lòm ta soti nan bèt, se pat Bondye ki te kreye li. Pawòl Bondye a voye l jete byen lwen paske bèt toujou rete bèt, moun toujou rete moun. Pyès nan yo pa ka lòt ke sa yo ye a depi lè yo te kreye. Anplis, Bib la temwanye ke bèt te fèt anvan moun. E lè Bondye te fin kreye 2 premye moun yo, Adan e Èv, se yo ki te bay tout bèt non epi resevwa pouvwa pou domine sou yo (Jenèz 1.28). Malerezman, gen moun ki chwazi adore kreyati parèy yo (pye bwa, bèt, estati, elatriye).
Ki papa k ap dakò pou pitit li pa obeyi li jis li kite kay la pou l'al viv kay zanmi oubyen nan lari? Se menm jan an pou Bondye ki te kreye ou. Li renmen ou, men sa fè lontan l'ap rele ou, ou pa vle tounen vin jwenn li. Si ou kwè vrèman ke ou pa sot nan bèt, ke ou se kreyati Bondye, se Bondye sa a pou w adore paske se pou sa li te kreye w. Youn nan pi gwo erè moun konn fè, se lè yo kwè ke se pou pastè a y’ao konvèti, kòmsi se yo menm yo pral sèvi. Poutan, pastè yo la pou bay pawòl la. Lè ou konvèti, ou kwè nan sa yo di’w la, men se pa yo ki se Bondye. Si ou poko konvèti, se pa paske Bondye pa renmen'w, men se paske'w poko deside fè sa. Ou poko rekonèt ke li se kreyatè ou.
Gen moun ki konn di : « Wi, mwen kwè ke se Bondye ki te kreye tout bagay ». Rekonèt Bondye kòm kreyatè pa sifi si ou pa aksepte Kris kòm Sovè pèsonèl ou paske se li menm Bondye te voye mouri pou te ka rekonsilye avè'w: « Nou te lènmi ak Bondye lè Pitit Bondye a mouri pou l te fè nou byen ak Bondye ankò. Kounyea, nou se zanmi Bondye, nou pa bezwen mande si lavi Pitit Bondye a p'ap delivre nou. » (Women 5.10)
Dezyèm rezon: KONSEKANS PECHE
Aprè Bondye te fin kreye Adan e Èv, li te ba yo yon lòd ke yo pa't respekte: « Ou mèt manje donn tout pyebwa ki nan jaden an. Men, pinga ou manje donn pyebwa ki fè moun konnen sa ki byen ak sa ki mal la. Paske, jou ou manje l, w'ap mouri. » (Jenèz 2.16-17). Adan e Èv te dwe respekte lòd sa a paske yo te konenn konsekans dezobeyisans la : lanmò. Malerezman, youn nan bèt ki te pi rize ke Bondye te kreye te rive tante yo epi fè yo dezobeyi. Adan te lage chay la sou do Èv: « Fanm ou te ban mwen an, se li menm ki ban mwen fwi pyebwa a pou m manje, epi mwen manje l. » (Jenèz 3.12). Èv lage l sou do sèpan an: « Se pa mwen non! Se sèpan an wi ki pran tèt mwen ki fè m manje l » (Jenèz 3.13).
Se akoz dezobeyisans sa a ki fè lanmò pral vin nan kreyasyon an ak anpil soufrans tankou: soufrans nan fè pitit, dominasyon lòm sou fanm, tè a madichonnen, travay di. (Jenèz 3.14-19). Si jodi a gen lopital pou maladi, prizon pou moun ki fè sa ki mal e simityè pou antere mò, se paske Adan e Èv te dezobeyi lòd Bondye. Se premye peche lòm te fè e se li menm tou ki lakoz lemond boulvèse. Gen moun ki di ke Bondye pa renmen yo poutèt li kite yo ap soufri. Ebyen, se pa fòt Bondye, se konsekans premye paran nou yo. Nap peye sou latè paske nou se desandans moun ki te fè'l la : « Se poutèt yon sèl moun peche antre sou latè. Peche a louvri pòt pou lanmò. Se konsa lanmò vin pou tout moun, paske tout moun fè peche.» (Women 5.12) Menm jan an, si jodi a ou konnen pou'w konvèti ou pa fè sa, konsekans la se « kondanasyon ». Pa dezobeyi menm jan ak Adan e Èv pou'w pa sibi konsekans dezobeyisans pa'w la tou. Konsekans peche a pa sèlman lanmò fizik sou latè, men aprè lanmò fizik sa a, mò yo gen pou jije. Se sa Bib la di : « Apre sa, mwen wè tout moun ki te mouri yo, gran kou piti, kanpe devan fotèy la. Yo louvri yon bann liv. Apre sa, yo louvri liv ki gen non moun ki gen lavi yo. Yo jije tout moun mouri yo daprè sa yo te fè, dapre sa ki te ekri nan liv yo. » (Revelasyon 20.12). “Tout moun ki pat gen non yo ekri nan liv ki gen non moun ki gen lavi a, yo jete yo nan letan dife a tou.” (Revelasyon 20.15). Lè'w konvèti, se sèten ou gen pou'w mouri, men yo pap jete ou nan letan dife a paske moun Kris yo ap nan Wayòm nan.
Twazyèm rezon: GRAS BONDYE
Daprè sa nou sot wè nan dezyèm rezon an, nou wè ke konsekans peche pote malè pou lòm ni nan tan sa a ni nan tan k ap vini yo, jan sa ekri nan Revelasyon 20.12-15. Nou fè diferans ant de kalite lanmò nan sans sa a. Premyeman, lè yon moun mouri fizikman, yo mete li nan mòg epi yo antere li. Se sa nou li nan Jenèz 3.19 : « …se pousyè ou ye, ou gen pou tounen pousyè ankò. » Dezyèman, nou wè yo pale de yon lòt lanmò nan Revelasyon 20.13 : « Lanmè a remèt tout moun mouri ki te nan fon li. Lanmò ak kote mò yo ye a renmèt tout mò ki te nan men yo. Yo jije tout mò sa yo dapre sa yo te fè.»
Deja, nan tan nou ye la a, Bondye gentan fè nou wè kisa ki gen pou rive tout moun ki pa kwè nan Jezikri yo. Se sa nou rele pwofesi a, e fòk yo akonpli paske Bondye p'ap bay manti. Sa ki bèl, ekstraòdinè menm nan pwofesi sa a, sèke li posib pou yon moun evite kondane paske men sa Jezi ki se Sovè a di: “ Bondye sitèlman renmen lèzòm li bay sèl Pitit li a pou yo. Tout moun ki va mete konfyans yo nan li p'ap pèdi lavi yo. Okontrè, y'a gen lavi ki p'ap janm fini an.” (Jan 3.16)
Lanmò Jezi fizikman se te pou manifeste gras Papa li anvè limanite. Si Bondye chwazi sove nanm nou anba kondanasyon, se yon gras paske akoz peche Adan e Èv yo, nou pa merite sa. Nou tout te dwe peri depi nou mouri, pat dwe gen posiblite pou'n repanti, men Bondye ki pa menm jan ak lòm, pa jije menm jan ak li tou, te deside nan li menm pwiske li se lanmou an menm (1 Jan 4.8), pou padone peche tout moun si sèlman yo kwè nan sakrifis Jezikri, sèl Pitit li a. Nou jwenn pwomès sa a nan Bib la: “Peche peye nou kach: li ban nou lanmò. Men kado Bondye ban nou gratis la, se lavi ansanm ak Jezikri, Senyè nou an, yon lavi ki p'ap janm fini. » (Women 6.23). Tout moun ki kwè nan Jezikri yo ap resevwa gras Bondye kap pèmèt yo gen lavi ki pap janm fini an.
Katriyèm rezon : TOUT MOUN PA PITIT BONDYE
Ou pa tap rive dakò fasil si yon jou yon moun ta di ou pou w sove, fòk ou fèt yon dezyèm fwa. Ou te ka wè ke moun sa a pa konnen sa l'ap di paske li enposib pou yon moun fin fèt, menm si li te fèk soti nan vant manman li, pou li retounen ladan ankò, alewè lè li fin grandi epi vin granmoun ; sa vin pi enposib. Ebyen, yon bagay konsa te rive ant Jezi ak yon mesye ki te pote non Nikodèm. Se te yon nonm ki te gen anpil konesans nan lalwa peyi Izrayèl nan epòk la. Yon jou aswè, li te al jwenn Jezi pou pale ak li. Li t’ap felisite Jezi pou mirak ke l’ap fè. Sepandan, sa pa't anpeche ke li pat ko prè pou antre nan Wayòm Bondye a ki se peyi kote tout moun ki sove yo pral viv ansanm nan. Jezi te di li fòk li fèt yon lòt fwa pou li antre nan Wayòm sa a. Li te twouve sa enposib, poutan sa te endispansab, sa vle di, si yon moun pa fèt yon lòt (dezyèm) fwa, li pap ka sove (Jan 3.1-10).
Lè ou fèt yon premye fwa, se lè ou te soti nan vant manman ou, sa vle di ou se pitit manman ou ak papa ou, men ou poko pitit Bondye. Ou se kreyati Bondye, jan nou te sot wè li nan premye rezon an. Ou vin pitit Bondye lè ou fèt yon dezyèm fwa. Lè sa a ou resevwa Sentespri Bondye a nan lavi ou, li make ou kòm zafè pa li (Efezyen 4.30 ; Women 8.14,16). Atò, gras ak prezans Sentespri a nan lavi ou, ou se pitit Bondye, ou vin ka fè l plezi nèt ale (1 Jan 3.10).
Gen anpil moun ki pa vle dakò ke yo pa pitit Bondye. Nan yon sans, yo gen rezon paske se Bondye ki te kreye yo. Men si tout moun te pitit Bondye, sa tap vle di ke tout moun se kretyen, tout moun sove. Se pa sa li ye vre. Si jodi a, ou bezwen pou yo toujou ankouraje w pou'w konvèti se paske ou bezwen fèt yon dezyèm fwa pou w ka tounen pitit Bondye.
Pou w resevwa Sentespri sa a, ou bezwen tande pawòl la epi kwè nan sa li anseye yo (Jan 1.11-13 ; Travay 10.44-45). Anplis, si Bib la pale de lavi ki pap janm fini an, se paske lavi nou genyen depi nou te fèt premye fwa a gen pou fini tandike lavi nou jwenn lè nou fèt dezyèm fwa a pap janm fini. Ou ka vin pitit Bondye lè ou aksepte Jezikri nan lavi ou !
Senkyèm rezon : OU P’AP KA EVITE JIJMAN BONDYE
Si ou dakò ke se Bondye ki te kreye ou, ou aksepte tou ke ou se swa yon gason oubyen yon fanm. Konsa, jan nou te li nan liv Jenèz la, tout moun, sa vle di, tout kreyati Bondye yo, gen pou tounen pousyè paske se la yo te soti. Anplis de sa, gen mouri pou ale nan simityè e gen mouri pou ale nan letan dife, toujou daprè sa nou te li nan Revelasyon 20.11-15.
Depi ou se yon moun, gason oubyen fanm, ou se kreyati Bondye e ou gen pouw mouri. Men sa Bib la di sou sa ki gen pou rive aprè lanmò : « Tout moun gen pou mouri yon sèl fwa, apre sa, Bondye gen pou jije yo» (Ebre 9.27). Ke ou te mouri ou resisite, ke se nan mistik yo tiye ou, ke se nan maladi oubyen nan lasante, ke ou se jèn oubyen granmoun depi souf ou pa la ankò, ou mouri, e sa ki rezève pou ou se jijman.
Tout moun ki mouri yo, konvèti ou pa, gen pou resisite. Annou li sa nan Bib la : « Nou pa bezwen sezi. Lè a pral rive: tout mò ki nan tonm yo pral tande vwa li, yo pral leve soti vivan nan tonm yo. Moun ki fè sa ki byen pral leve pou resevwa lavi ki pap janm fini an. Men, tout moun ki fè sa ki mal pral leve pou resevwa kondanasyon yo.» (Jan 5.28-29).
Depi ou fèt zanmi mwen, wap mouri kanmèm, e depi ou mouri, ou pa ka evite jijman Bondye. Jijman Bondye a chita sou misyon li te bay Jezi: «Bondye sitèlman renmen lèzòm li bay sèl Pitit li a pou yo. Tout moun ki va mete konfyans yo nan li p'ap pèdi lavi yo. Okontrè, y'a gen lavi ki p'ap janm fini an.» (Jan 3.16)
Se sa ki fè, lè ou tande yon moun ap preche'w levanjil, fòk ou prete atansyon ak deklarasyon sa a: « Ale toupatou sou latè, anonse Bòn Nouvèl la bay tout moun. Moun ki kwè epi ki resevwa batèm va delivre. Men, moun ki pa kwè va kondane.» (Mak 16.15-16). Ou ka evite jijman Bondye si sèlman ou konvèti.
Sizyèm rezon : ESKIZ OU YO P’AP VALAB
Eskiz se yon rezon ke ou bay pouw pa fè oubyen di yon bagay. Konsa, tout moun ki pa vle konvèti gen pou pi piti youn nan rezon ke nou te site nan entwodiksyon an: m pa gen tan, priye pou mwen, m ap gentan, m poko prè, nan sa m ye a m pa ka kretyen, Bondye ap fè m konvèti avan m mouri, m ap konvèti lè m fin lekòl, gen twòp plezi deyò a, moun legliz twò fèzè, yo preche moun reziyasyon nan legliz, pastè yo twò raketè, pa gen legliz nan zòn nan ki bon, m te la men m ap gentan tounen....
Konvèti se desizyon ou pran pouw kwè nan Jezikri lè ou fin tande pale de li nan lari a, nan lekòl la, nan travay la, nan mache a, nan jaden an, nan legliz la, nan machin lan, nan kwazad la, nan plenè a, nan kennenpòt sikonstans la. Depi ou fin tande pale de Levanjil la, ou pa inosan ankò, ou pa inyoran ankò. Angwo, ou pap gen pyès pawòl pouw bay nan jou jijman an pou jistifye rebelyon ou te fè lè ou te tande Levanjil ki tap anonse sa ki gen pou rive moun ki pa kwè nan Jezi yo.
Konvèti pa depann de jan yon kretyen ap viv, byenke jan yon kretyen ap viv ka ede ou konvenk pi fasil. Sa depann de ou menm menm, de volonte ou, konpreyansyon ou, akò ou lè ou fin tande Levanjil la. Tout sa ou genyen kòm rezon ki fèw pa vle konvèti se yon eskiz. Gen moun ki di Bondye ap pran yo lè li vle : eskiz. Lòt di, Bondye wè tout bagay : eskiz. Anfen, gen moun ki temwanye pou di ke Bondye pwoteje yo ak pitit yo depi lontan, malè pa rive yo e gen anpil mirak Bondye fè nan lavi yo : eskiz. Bondye renmen tout moun, li pwoteje tout moun e li rele tout moun vin jwenn li. Li pa gade moun sou figi, li jije tout moun menm jan. Ke Bondye te fè anpil mirak nan lavi ou pa gen anyen pou wè ak konvèsyon ou si malgre tout sa li fè yo, ou pa konvèti jis ou rive mouri.
Sonje sa ! Bondye pa fè anyen pou bay lòm libète fè sa ki mal. Se pa paske ou te chape nan yon danje oubyen nan yon aksidan ki fè si ou mouri demen, ou pap jije. Ou pral jije sou sa ou te fè e non sou sa Bondye te fè pou ou. Dayè, depi lè ou fèt, wap viv, Bondye fè ase pou w ta konvèti. Ti tan ou te pase nan vant manman'w lan sifi pou'w ta chwazi sèvi Bondye, malerezman sa pat posib, paske ou te inosan. Si jodi a, ou gran, ou gen ase nanm pou’w deside konvèti. Moman an rive paske eskiz ou yo pap valab nan jou jijman an.
Setyèm rezon: SALI A PESONEL
Si nap kontinye analize eskiz moun ap bay pou yo pa konvèti, nap konprann ke yo kwè se lòt moun ki dwe fè yo sove, alòske se Jezikri ki te vin mouri pou te fè sa. Yo pa di « Aksepte pastè a » men « Aksepte Kris». Lè yon moun ekri w yon lèt, yon mesaje pote l ba ou, si ou fè mesaje sa a malonèt oswa ou pa resevwa lèt la, se pa mesaje a ou fè malonèt, se moun ki ekriw lèt la menm. Konsa, Levanjil la se yon lèt ke Bondye ekri voye ba ou. Premye premye mesaje a ki se Kris te bay li ak moun nan tan pa li a. Pou koulye a, se sèvitè li yo nan lemondantye ki responsab fè travay sa a. Lè ou refize kwè nan Levanjil sou pretèks ke moun k'ap prechew la pa bon, se pa moun sa a ou pa refize vre, men se Jezi ki te voye li a. Koute sa li te di yo : «Ale fè disip pou mwen nan tout nasyon » (Matye 28.19). Plizyè fwa, ou tande Levanjil men nan tout fwa sa yo, toujou gen yon rezon ki anpeche ou.
Sali a pèsonèl, paske se ou sèl ki pou deside fè sa. Menmsi manman ou ta kretyen, papa ou ta jwe gwo wòl nan Legliz, tout frè ak sè ou se kretyen, pi fò zanmi ou se kretyen, sa pa pi enpòtan pase desizyon paw pou w aksepte Kris kòm Sovè pèsonèl ou.
Konsa tou, sali a pèsonèl pa vle di ou ka pran Levanjil la jan'w pito. Pa bliye gen moun ki la pou ba'w li. Si Bondye pa't voye Jezi, pa t'ap gen sali sa a. Oubyen si li te dezobeyi, nou tout tap kondane. Se menm jan an, si premye disip Jezi yo pa't obeyi ak misyon Jezi sa a, Levanjil la pa t'ap vin nan peyi nou, e nou pa t'ap ka jwenn lavi ki pap janm fini an.
Nou chak gen lavi pa nou, kè pa nou, souf pa nou, san pa nou, libète pa nou, konsyans pa nou. Nou chak gen chwa pou'n aksepte oubyen rejte mesaj delivrans nanm nou nan peche gras ak mesaj ke kretyen yo ap preche. Ou ka chwazi delivre oubyen kondane nan peche. Men sa Jezi te di : « Moun ki mete konfyans yo nan Pitit Bondye a p'ap kondane. Men, moun ki pa kwè nan li, yo deja kondane, paske yo pat gen konfyans nan sèl Pitit Bondye a. » (Jan 3.18). Sove depann de ou, pèdi, kondane oubyen peri a depann de ou tou, se pa ni Bondye ni pèsonn ki anpeche ou fè youn oubyen lòt.
Uityèm rezon: PWOFESI YO AP AKONPLI
Pwofesi yo se yon seri de bagay ke pwofèt yo te di ki pou rive. Pwofèt sa yo se te sèvitè Bondye ki te jwenn misyon pou pale nan non li. Yo te la pou di moun sa Bondye te di, sa li te vle e sa ki ta pral rive paske se sèl Bondye ki konnen tout bagay. Anplis, Bondye pa pale ak tout moun dirèk. Nan tan lontan, li te chwazi moun pou pale pou li men te rive yon tan, se te Jezi menm Pitit li a ki te sèvi bouch li pou pale ak tout moun sou bagay ki ta pral rive nan dènye tan an. Kèk nan sa li te di ekri nan vèsè sa a : «Yon pèp pral leve goumen ak yon lòt pèp. Yon peyi va atake yon lòt peyi. Va gen anpil grangou, va gen tranblemanntè divès kote » (Matye 24.7).
Youn nan sèvitè li yo li te kite pou kontinye pale te di tou: « Mete sa byen nan tèt ou : nan dènye jou yo, tan an pral difisil anpil. Moun pral fè rayisab, y'ap renmen lajan, y'ap fè grandizè, lògèy ap vire tèt yo, y'ap pale Bondye mal, y'ap dezobeyi papa ak manman yo, y'ap engra, y'ap san okenn respè pou bagay Bondye. Kè yo ap di, y'ap san pitye, y'ap pale moun mal, y'ap fè gwo kòlè, y'ap brital. Yo p'ap vle wè sa ki byen menm. Y'a mòde antrèt, y'a fè kòlè fasil, lògèy va gonfle lestomak yo. Y'a pito plezi pase sèvis Bondye. » (2 Timote 3.1-4).
Si ou wè bagay sa yo ap rive nan tan w'ap viv la, se aza yo ye pou Bondye ni pou pyès moun ki konnen pawòl Bondye a deja. Si yo rive, se pa paske Bondye rayi lèzòm men se paske sa te ekri pou rive e yo pa ka pa rive. Devwalman yo se pou byen’w paske Bondye fè’w konnen yo. Lèzòm ka chache fè tout sa yo vle men yo p'ap ka anpeche pwofesi yo akonpli. Se sèlman nanm ou, ou ka sove lè ou aksepte Kris kòm Sovè e Mèt ou. Si ou wè kèk sa ki te di nan Bib la kòmanse rive vre, ou pa bezwen mande lòt prèv pou konnen si aprè lanmò w'ap chape anba jijman Bondye lè'w mouri san Kris.
Anpil moun ki konnen bagay sa yo, toujou refize konvèti alòske Jezi te di klè: “Men, pèsonn pa konnen ni ki jou, ni ki lè sa va rive, pa menm zanj yo ki nan syèl la, pa menm Pitit la. Sèl Papa a konn sa.” (Matye 24.36). Se li menm ki vle pou'w konvèti avan li twò ta pou ou.
Nevyèm rezon : OU P’AP KA REPANTI APRE LANMO
Lanmò se lè yon moun pa egziste ankò nan lavi a sou latè a. Sa vle di, aktivite li e kò li pa la ankò byenke foto ak imaj li nan lespri moun ka fè sonje li, men sa rete la. Depi ou mouri, tout bagay fini pou ou nan vi sou tè a paske se Bondye ki vle li konsa. Tout sa'w ka fè posib avan ou mouri, se sa ki fè ou bezwen aksepte Kris avan paske aprè ou p'ap ka fè sa.
Gen moun ki di pa gen anyen aprè lanmò. Dayè, pa gen moun ki janm tounen vin di kisa yo te wè. Pou koze sa a, Jezi te montre aklè sa ki ka rive yon moun ki mouri avan li te kwè nan verite a. Nonm rich la ki te nan reyalite a te bezwen pou Abraram voye Laza sou latè pou 5 frè li yo te ka evite chatiman l'ap pran, men Abraram te di li:“ Si yo pa koute Moyiz ak pwofèt yo, yo p'ap kite pèsonn lòt fè yo wè verite a. Li ta mèt yon mò ki ta leve vivan ankò, yo p'ap koute li.” (Lik 16.31).
Sa rive plizyè fwa gen moun ki te mouri ki leve ki vin di men sa yo wè de lanfè ak paradi. Moun ki te bezwen yon prèv konsa souvan rejte'l paske pou li menm sa moun resisite sa a ap di a pa vre, oubyen li pat mouri vre. Li sanble t'ap pi bon menm si li ta jwenn chans mouri e resisite pou l ta kwè vrèman, men lè sa a se tout moun ki tap bezwen mouri de fwa pou yo konvèti.
Se sa ki fè, pou ou sove, ou bezwen gen konfyans (lafwa) nan Bondye. Konfyans sa a pa chita sou inyorans, medyokrite ak manti men li chita sou kapasite ak fidelite Bondye. Nou fè chofè konfyans ke l'ap byen kondwi. Nou dòmi ak lespwa n'ap reveye. Nou pa janm wè sa ki nan vant nou men nou fè doktè konfyans nan bwè konprime li preskri nou. Yon moun ki gen 100 lane se yon moun ki pase 100 lane ak kè li ki pa janm rete san li pa janm met gaz ladan. Eske tout sa se pa travay Bondye? Kisa w’ap tann pou l kwè nan Jezikri avan li mouri ? Repantans la se avan lanmò li ye. Pa kite l pase san'w pa konvèti.
Dizyèm rezon : OU KA KÒMANSE JODI A
Si ou vòlè yon bagay, ou tiye yon moun oubyen ou fè yon mal kèlkonk, lalwa pap kite sa san pini. Moun ou fè tò a gendwa swete malè pou ou. Gen moun ki ènmi ou pou jis y'ale anba tè. Anfen, gen de bagay ou fè nan sosyete a, ou tou pèdi plas ou jiskaske w mouri. Se pa konsa sa ye pou Bondye. Men sa youn nan sèvitè li ki t'ap preche moun pou tounen vin jwenn li te di :
« Bondye fèmen je l sou tout tan sa yo moun pase nan linyorans. Kounyeya li rele yo tout, kote yo ye, pou yo tounen vin jwenn li.” (Travay 17.30)
Ou ka kòmanse jodi a zanmi mwen si ou santi ou nan nesesite pou'w konvèti paske Bondye ap tann ou depi lontan. Ou fè twòp lojik. Si Bondye ta chwazi fè lojik avè’w tou, ou ta dwe pa la deja paske se li ki te kreye’w. Li pwoteje’w e siveye’w lè w’ap dòmi. Dat kè’w ap bat, san ap koule nan venn ou, w’ap ekspire, ou mache, ou travay, ou pran kont plezi ou gras ak lasante ou genyen. Atout privilèj sa yo, w’ap viv ou toujou pa vle sèvi li. Imajine si Bondye t’ap fè lojik avè’w…
Sispann bay eskiz, sispann gade sou sa moun ap fè e di, paske jijman Bondye a pa chita sou sa lòt moun di oubyen fè ki mal. Li chita sou misyon Jezikri a ki te vini pou te delivre ou nan esklavaj peche, yon fason pou epanye’w de kondanasyon.
« Se poutèt sa, jan Sentespri te di l la : Si nou tande vwa Bondye jodi a, pa kenbe tèt ak li… » (Ebre 3.7-8b)
Nido nan pwoblem
Katriyèm epizòd
Nido bezwen rezoud pwoblèm
Sa pa’t fasil menm pou Nido pou sa te fèt, men li te oblije, paske se li ki te antò. Sa fè, koze a pa’t gentan rive devan jij depè, misye te degaje li ranje sa ak Djeri. Nou devan pòt kay Djeri a. Nido ap pale:
- Monchè, se fòt mwen ou konprann paske tout sa rive la a poutèt yon fi. M vrèman dezole tou.
Djeri reponn:
- Ou konn sa ki pwoblèm mwen la a Nido? Sèke m poko janm konprann sa w’ap pale a. Depi lè nou sot nan fèt la, ou fache, w’ap fè enbesil jis ou rive menase’m. Nan tout sa, m pa wè rezon an.
- Bon, banm di’w verite Djeri. Ou wè madmwazèl ou t’ap pale ak li a nan fèt la?
- Wi, epi?
- Se menaj mwen li ye.
- Kisa? Menaj ou?kkkkkkk
- Koulye a w’ap ri’m pa vre?
- Men sa merite ri Nido. Sa a ou pa’t ka di’m nan? Bon, menm Maks te renmen avèk tifi sa a.
- Kisa’w di’m la a Djeri? Maks kouzen’m wi?
- Kouzen’w de wat?
Tèt fè mal. Yo di sa wi: ou pa rezoud pwoblèm, se chanje ou chanje pwoblèm. Nido pa kwè nan sa li tande a, paske Maks pa ka fè li yon bagay konsa.
Nan yon lòt kote, Maks ap pale ak yon moun nan telefòn.
- Wi, sa kap fèt? Ou anfòm?
- Mwen la wi, e ou menm?
- Ou konnen, nèg ap frape piti piti. Tande non, m bezwen wè’w wi, li pap posib pita?
- Pita ki kote? Poukisa?
- O o, poukisa’w poze kesyon sa yo?
- Paske’m vle konnen. Anplis, se mwen k’ap deplase, fòk mwen konnen kote m’ap vini.
Nou tounen nan dyalòg Nido ak Djeri a.
- An se sa ki genyen la a? Nido mande.
- W’ap gentan konnen. Ou t’ap pran prizon pou rans epi lè’w t’ap vin dekouvri laverite, ou t’ap tou mouri sezisman.
- Kèt mesye! Moun pa dwe fè moun konfyans vre.
Nido mete 2 men nan tèt. Djeri gade li epi li di misye:
- Konfyans pa fèt san konesans zanmi’m. Se paske’w pa’t konnen’m ki fè’w pa’t fèm konfyans e se paske’w te panse’w te konnen Maks ki fè’w te fè’l konfyans.
- Ou gen rezon’w Djeri, men mwen mande’w padon paske’m te fè yon erè.
- Bon ou pa’t fin fè erè nèt paske’m te renmen ak tidam nan tou.
Djeri ri pandan li di sa a. Nido di li:
- Antouka, m lave men mwen, mwen siye’l atè. Apati de jodi a, m pa gen dwa janm fè zanmi mwen enmi pou koze fi. M’ale Djeri, n’a rewè ankò menmsi m konnen m pa merite zanmi’w ankò.
Gen pwoblèm nan koze renmen sa a. Pou yon sèl fwa, Nido bezwen rezoud tout pwoblèm li ak tout moun, men pi gwo a se tristès k’ap manje kè li akoz de Sacha. A! Yon belouz Nido renmen anpil konpè. Ala traka!
2 jou fin pase depi Nido te fin rekonsilye ak Djeri. Alèkile, ti jennonm lan devan baryè kay Sacha a l’ap frape, sispèk sispèk, l’ap panse ak yon bokit dlo li ka resevwa menm jan ak Tipyè nan Lavi Tinèg. Chans pou li, se jeran an ki vin ouvè.
- Bonswa mesye, jeran an di li.
- Bonswa Mesye Jak.
- Mwen ka ede ou silvouplè?
- Wi, mwen te bezwen madmwazèl Sacha, m pa konn sil disponib.
Jeran an ta pral di li pa la, men Sacha ki gentan tande e ki rekonèt vwa Nido di:
- Ou mèt kite l antre wi Mesye Jak.
- Dakò ! Mesye Jak reponn.
Tou wont, Nido antre epi Sacha envite li chita. Pandan tan sa a, manman li nan salon an ap swiv depi lè baryè a ouvè a. Sanzatann, Nido kòmanse pale, Sacha kwaze 2 bra li ap koute.
- Sacha, mwen rekonèt ke’m te vyole konfyans ou.
- Se pa ou te non, ou vyole konfyans mwen paske jiskaprezan, sa fè’m mal.
- Mwen konnen, e ou gen rezon paske mwen pa’t dwe aji konsa avèk ou. Men ou menm tou ou vyole konfyans mwen.
- Kòman sa m vyole konfyans ou a? ou fou?
- Ou bliye si’w te di’w pa’p twonpe’m menmsi m ta twonpe’w?
- kkkkkk (Sacha pete yon chèn ri.) Tu me fais rire Nido, franchement, t’es minable. Konprann sa byen, m pa twonpe’w Nido. Ou konnen sa k fè sa? Paske’m kite’w. Si’m te toujou renmen avèk ou, m t’ap twonpe’w parapò ak sa’m te di’w men se pa ka sa a ki prezante la a.
- An an ou kite’m vre Sacha?
- Men konbyen kite ki genyen?
- Ou banm vag vre Sacha?
- Men konbyen vag ki genyen?
- Ou pa renmen’m ankò Sacha?
- (silans).....Wi, men mwen p’ap rebòw’ chans sa a ankò pou’w vin blese kè’m jan’w fè’l la.
- Men m di’w regrèt sa’m te fè a, e m mande’w padon.
- Regrèt e mande padon pa vle di ou gen dwa pou’w rekòmanse. Dayè, m pa Bondye.
- Mwen konnen men Bondye di pou imite’l. E Li mande pou nou padone plizyè fwa.
- Bondye di tou pou nou pa fè lòt sa ki mal. E pou tout sa’w fè ki mal, w’ap peye konsekans la.
- Dakò Sacha, m’ap peye konsekans la. Ou mèt pete je’m pou’m pa wè lòt fi. Anprizone’m pou yo pa manyen’m. Si’w vle menm, ou mèt koupe de pye’m ak de ponyèt mwen. E si sa posib menm, revoke jeran an banm djòb la.
- Ou genlè fou vre Nido, poukisa w’ap di tout bagay sa yo?
- Paske’m prefere sibi tout konsekans men kanta pou pa avèk ou a, se bliye sa. M prè pou’m pèdi tout bagay men se pa ou menm.
Sacha pa di anyen paske li wè manman li ap vini an silans. Lè Nido resi wè li, li di:
- Men mwen wi mesye Nido, se mwen ki mèt kay la.
Nido bezwen rezoud pwoblèm
Sa pa’t fasil menm pou Nido pou sa te fèt, men li te oblije, paske se li ki te antò. Sa fè, koze a pa’t gentan rive devan jij depè, misye te degaje li ranje sa ak Djeri. Nou devan pòt kay Djeri a. Nido ap pale:
- Monchè, se fòt mwen ou konprann paske tout sa rive la a poutèt yon fi. M vrèman dezole tou.
Djeri reponn:
- Ou konn sa ki pwoblèm mwen la a Nido? Sèke m poko janm konprann sa w’ap pale a. Depi lè nou sot nan fèt la, ou fache, w’ap fè enbesil jis ou rive menase’m. Nan tout sa, m pa wè rezon an.
- Bon, banm di’w verite Djeri. Ou wè madmwazèl ou t’ap pale ak li a nan fèt la?
- Wi, epi?
- Se menaj mwen li ye.
- Kisa? Menaj ou?kkkkkkk
- Koulye a w’ap ri’m pa vre?
- Men sa merite ri Nido. Sa a ou pa’t ka di’m nan? Bon, menm Maks te renmen avèk tifi sa a.
- Kisa’w di’m la a Djeri? Maks kouzen’m wi?
- Kouzen’w de wat?
Tèt fè mal. Yo di sa wi: ou pa rezoud pwoblèm, se chanje ou chanje pwoblèm. Nido pa kwè nan sa li tande a, paske Maks pa ka fè li yon bagay konsa.
Nan yon lòt kote, Maks ap pale ak yon moun nan telefòn.
- Wi, sa kap fèt? Ou anfòm?
- Mwen la wi, e ou menm?
- Ou konnen, nèg ap frape piti piti. Tande non, m bezwen wè’w wi, li pap posib pita?
- Pita ki kote? Poukisa?
- O o, poukisa’w poze kesyon sa yo?
- Paske’m vle konnen. Anplis, se mwen k’ap deplase, fòk mwen konnen kote m’ap vini.
Nou tounen nan dyalòg Nido ak Djeri a.
- An se sa ki genyen la a? Nido mande.
- W’ap gentan konnen. Ou t’ap pran prizon pou rans epi lè’w t’ap vin dekouvri laverite, ou t’ap tou mouri sezisman.
- Kèt mesye! Moun pa dwe fè moun konfyans vre.
Nido mete 2 men nan tèt. Djeri gade li epi li di misye:
- Konfyans pa fèt san konesans zanmi’m. Se paske’w pa’t konnen’m ki fè’w pa’t fèm konfyans e se paske’w te panse’w te konnen Maks ki fè’w te fè’l konfyans.
- Ou gen rezon’w Djeri, men mwen mande’w padon paske’m te fè yon erè.
- Bon ou pa’t fin fè erè nèt paske’m te renmen ak tidam nan tou.
Djeri ri pandan li di sa a. Nido di li:
- Antouka, m lave men mwen, mwen siye’l atè. Apati de jodi a, m pa gen dwa janm fè zanmi mwen enmi pou koze fi. M’ale Djeri, n’a rewè ankò menmsi m konnen m pa merite zanmi’w ankò.
Gen pwoblèm nan koze renmen sa a. Pou yon sèl fwa, Nido bezwen rezoud tout pwoblèm li ak tout moun, men pi gwo a se tristès k’ap manje kè li akoz de Sacha. A! Yon belouz Nido renmen anpil konpè. Ala traka!
2 jou fin pase depi Nido te fin rekonsilye ak Djeri. Alèkile, ti jennonm lan devan baryè kay Sacha a l’ap frape, sispèk sispèk, l’ap panse ak yon bokit dlo li ka resevwa menm jan ak Tipyè nan Lavi Tinèg. Chans pou li, se jeran an ki vin ouvè.
- Bonswa mesye, jeran an di li.
- Bonswa Mesye Jak.
- Mwen ka ede ou silvouplè?
- Wi, mwen te bezwen madmwazèl Sacha, m pa konn sil disponib.
Jeran an ta pral di li pa la, men Sacha ki gentan tande e ki rekonèt vwa Nido di:
- Ou mèt kite l antre wi Mesye Jak.
- Dakò ! Mesye Jak reponn.
Tou wont, Nido antre epi Sacha envite li chita. Pandan tan sa a, manman li nan salon an ap swiv depi lè baryè a ouvè a. Sanzatann, Nido kòmanse pale, Sacha kwaze 2 bra li ap koute.
- Sacha, mwen rekonèt ke’m te vyole konfyans ou.
- Se pa ou te non, ou vyole konfyans mwen paske jiskaprezan, sa fè’m mal.
- Mwen konnen, e ou gen rezon paske mwen pa’t dwe aji konsa avèk ou. Men ou menm tou ou vyole konfyans mwen.
- Kòman sa m vyole konfyans ou a? ou fou?
- Ou bliye si’w te di’w pa’p twonpe’m menmsi m ta twonpe’w?
- kkkkkk (Sacha pete yon chèn ri.) Tu me fais rire Nido, franchement, t’es minable. Konprann sa byen, m pa twonpe’w Nido. Ou konnen sa k fè sa? Paske’m kite’w. Si’m te toujou renmen avèk ou, m t’ap twonpe’w parapò ak sa’m te di’w men se pa ka sa a ki prezante la a.
- An an ou kite’m vre Sacha?
- Men konbyen kite ki genyen?
- Ou banm vag vre Sacha?
- Men konbyen vag ki genyen?
- Ou pa renmen’m ankò Sacha?
- (silans).....Wi, men mwen p’ap rebòw’ chans sa a ankò pou’w vin blese kè’m jan’w fè’l la.
- Men m di’w regrèt sa’m te fè a, e m mande’w padon.
- Regrèt e mande padon pa vle di ou gen dwa pou’w rekòmanse. Dayè, m pa Bondye.
- Mwen konnen men Bondye di pou imite’l. E Li mande pou nou padone plizyè fwa.
- Bondye di tou pou nou pa fè lòt sa ki mal. E pou tout sa’w fè ki mal, w’ap peye konsekans la.
- Dakò Sacha, m’ap peye konsekans la. Ou mèt pete je’m pou’m pa wè lòt fi. Anprizone’m pou yo pa manyen’m. Si’w vle menm, ou mèt koupe de pye’m ak de ponyèt mwen. E si sa posib menm, revoke jeran an banm djòb la.
- Ou genlè fou vre Nido, poukisa w’ap di tout bagay sa yo?
- Paske’m prefere sibi tout konsekans men kanta pou pa avèk ou a, se bliye sa. M prè pou’m pèdi tout bagay men se pa ou menm.
Sacha pa di anyen paske li wè manman li ap vini an silans. Lè Nido resi wè li, li di:
- Men mwen wi mesye Nido, se mwen ki mèt kay la.
Inscription à :
Articles (Atom)